Биология ва тиббиёт муаммолари 2023 №5 (148)


Subject of the article

МЕТАБОЛИК СИНДРОМ КОМПОНЕНТЛАРИНИНГ ЮРАК ИШЕМИК КАСАЛЛИГИ РИВОЖЛАНИШИДАГИ ЎРНИ (410-413)

Authors

Ражабова Гулчеҳра Ҳамроевна, Ҳамидова Гулшода Маҳмуд қизи, Джумаев Каромат Шойимович

Institution

Бухоро давлат тиббиёт институти, Ўзбекистон Республикаси, Бухоро ш.

Abstract

Метаболик синдроми (МС) бўлган беморларда юрак ишемик касаллиги ривожланиш эҳтимоли сезиларли даражада ошди. Юрак ишемик касаллиги (ЮИК)нинг асоратлари МС бўлганларда МС бўлмаганларга қараганда эрта ривожланади. МС ҳамда 2-тип қандли диабет (ҚД) фонида ЮИК кўпроқ ёмон оқибатларни келтириб чиқаради ва оғриқсиз миокард инфаркти ривожланишигача олиб келади. ЮИК гликемик касалликлар билан боғлиқ бўлганда кўпроқ ностабил стенокардия, миокард инфаркти, турли аритмиялар каби оғир оқибатларга олиб келади. Ушбу тоифа беморларда қоннинг димланиши натижасида сурункали юрак етишмовчилиги коронар артерияларнинг диффуз зарарланишлари, жумладан коронар томирларнинг дистал қисмлари зараланишлари тез ривожланади. Метаболик синдром ва ЮИКлари оқибатида юзага келган асоратларни самарали даволаш кўп жиҳатдан унинг ўз вақтида ташхисланишига боғлиқ бўлиб, бу эса уни хавф омилларини ўрганиш ва метаболик бузилишларни эрта ташхислаш муаммосининг аҳамиятини кўрсатиб беради.

Key words

юрак ишемик касаллиги; қандли диабет; метаболик синдром.

Literature

1. Аслонова Ш.Ж. Сравнительная оценка эффективности моксонидина и метморфина в коррекции компонентов метаболического синдрома // автореферат дисс…кон.мед.наук.-Ташкент.-2011.-С.3. 2. Аронов Д.М. Программы физических тренировок с целью профилактики сердечно-сосудистых осложнений у практически здоровых людей, имеющий различные факторы риска ИБС. Методические рекомендации //Профилактическая медицина.-2014.-17(3):63-65. 3. Беленков Ю.Н., Чазова И.Е., Мычки В.Б. Многоцентровые рандомизированное открытое исследование по изучение эффективности изменения образа жизни и терапии ингибиторам АПФ (квинаприлом) у больных ожирением и артериальной гипертонией (ЭКО) // Арт. гиперт. 2003; 9(6): 196-8. 4. Бакшеев В.И., Коломоец Н.М., Шкловский Б.Л. Гипертоническая болезнь и ишемическая болезнь сердца-проблема врача и пациента //Москва-2015-С.145-150. 5. Вербовой А.Ф., Пашенцева А.В., Шарапова Л.Л. Ожирение и сердечно-сосудистая система //Клиническая медицина -2017.-95 (1).-№1.-С.31-34. 6. Грищенко Е.Б., Шекина М.И., Архипова С.С., Щербенков И.М. Самоконтроль гликемии как один из важных компонентов борьбы с метаболическим синдромом //Справочник поликлиническо врача. -2016.-№5-С.19-22. 7. Глезер М.Г., Бойко Н., Абильдинова А.Ж., Соболов К.Ф. Факторы риска у московской популяции больных с артериальной гипертонией //РНСК 2002; 6:17-22. 8. Dzhumaev K. S., Razhabova G. K. Comparative analysis of the relationship of abdominal obesity with physical activity in elderly and senile women //British Medical Journal. – 2022. – Т. 2. – №. 1. 9. Dzhumaev, K. S., & Razhabova, G. K. (2022). Comparative analysis of the relationship of ab-dominal obesity with physical activity in elderly and senile women. British Medical Journal, 2(1). 10. Ражабова, Г. Х., Джумаев, К. Ш., & Шавкатова, Л. Ж. (2022). Немедикаментозная Профилактика Бронхиальной Астмы И Сахарного Диабета 2 Типа. International journal of health systems and medical sciences, 1(4), 387-392. 11. Раджабова Гулчехра Хамраевна, Бадритдинова Матлюба Нажмитдиновна, & Джумаев Каромат Шойимович (2020). Метаболический синдром: методы профилактики и лечения. Биология и ин-тегративная медицина, (5 (45)), 28-42. 12. Dzhumaev, K. S., & Razhabova, G. K. (2022). Comparative analysis of the relationship of abdominal obesity with physical activity in elderly and senile women. British Medical Journal, 2(1). 13. Teshaev, S. Z., Dzhumaev, K., & Razhabova, G. (2021). Impact of lifestyle on the physical development and health of elderly and old age people. Academicia: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(5), 208-215. 14. Razhabova, G. K., & Dzhumaev, K. S. (2021). Prevalence of lipid and glycemic components of metabolic syndrome in the population of elderly and old age in Bukhara. Academicia: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(9), 47-50. 15. Cook S., Weitzman M., Auinger P., Nguyen M.,Dietz W.H. Prevalence of a metabolic syndrome phenotype in adolescents: findings from the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Arch. Pediatr. Adolesc. Med. 2014; 157:821–7. 16. Fihn S.D., Gardin J.M., Abrams J., Berra K.,Blankenship J.C., Dallas P. et al. 2012 ACCF/AHA/ACP/AATS/PCNA/SCAI/STS Guide-line for the diagnosis and management of patients with stable ischemic heart disease: a report of the American College of Cardiology Foundation/ American Heart Association Task Force on Practice Guidelines, and the American College of Physicians, American Association for Thoracic Surgery, Preventive Cardiovascular Nurses Association, Society for Cardiovascular Angiography and Interventions, and Society of Thoracic Surgeons. J. Am. Coll. Cardiol. 2014; 60 (24): 44–164. Kh R. G. Shilajit in medicine (Literature review) //Electronic scientific journal" Biology and Integrative Medicine. – 2017. – №. 3. – С. 131-143.