PBIM 2022 №6 (140)


Subject of the article

МЕТАБОЛИК СИНДРОМ ВА ФАРМАКОИҚТИСОДИЁТ (381-386)

Authors

Рахматова Дилбар Баҳриддиновна

Institution

Бухоро давлат тиббиёт институти, Ўзбекистон Республикаси, Бухоро ш.

Abstract

Долзарблиги. Фармакология саноатининг такомиллашуви «фармакоиқтисодиёт» нинг ривожланишига олиб келди. Соғлиқни сақлаш тизимининг асосий муаммоларидан бири молиялаштиришни оптималлаштиришдир. ЖССТ маълумотларига кўра, дунёдаги ҳеч бир давлат миллий соғлиқни сақлаш эҳтиёжларини қондириш учун етарли молиявий ресурсларга эга эмас. Гиёҳвандликдан даволаниш нархи ошиб бораётган бир шароитда бемор учун ҳам, жамият учун ҳам муайян дори воситаси билан даволаниш нархи қанчалик асосли эканлигини билиш муҳимдир. Тадқиқот мақсади: метаболик синдромнинг фармакоиқтисодиётини ўрганиш. Натижалар ва тахлиллар: Фармакоиқтисодий ҳисоб-китобларни амалга оширишда дори-дармонлардан фойдаланиш ёки энг самарали алтернатив даволаш усулларини аниқлаш маълум вақт давомида барча харажатларни ҳисобга олиши керак, чунки ҳар қандай қиммат кўринадиган дори-дармонлар ёки скрининг усулларидан фойдаланиш ўз вақтида бошқа нарсага пул тежашга ёрдам беради: ётоқ кунини қисқартириш. Соғлиқни сақлаш харажатлари тўғридан-тўғри ва билвосита бўлинади; беморларни касалхонага ётқизиш харажатларини камайтириш, "қимматли" асо-ратларнинг частотаси ва оғирлигини камайтириш (масалан, миокард инфаркти, юрак етишмовчилиги, сепсис), клиникада шифокор тайинланишини камайтириш. Хулоса: Тиббиётда иқтисодий самарадорликни ҳисоблаш анъ-анавий маънода харажатларни тежаш мақсадида амалга оширилмайди, балки махсус ишлаб чиқилган клиник аҳамиятга эга бўлган назорат остидаги клиник тадқиқотлар натижаларини иқтисодий таҳлил қилиш орқали молиявий ресурсларни тақсимлаш жараёнини оптималлаштириш усули ҳисобланади.

Key words

соғлиқни сақлаш, даволаш, аҳоли, самарадорлик.

Literature

1. Воробьев, П. А., Авксентьева, М. В., Борисенко, О. В., Воробьев, А. И., Вялков, А. И., Лукьянцева, Д. В., Сура, М. В., Юрьев, А. С. Клинико-экономический анализ: издание 3-е, дополненное, с приложениями/ П. А. Воробьев, М. В. Авксентьева, О. В. Брисенко, А. И. Воробьев, Д. В. Лукьянцева, М. В. Сура, А. С. Юрьев - Москва: Ньюдиамед, 2008. - 778 с. 2. Ягудина, Р. И., Куликов, А. Ю., Аринина, Е. Е. Фармакоэкономика сахарного диабета второго типа / Р. И. Ягудина, А. Ю. Куликов, Е. Е. Аринина - Москва: Медицинское информационное агенство, 2011 3. Бессенсен Д. Г., Кушнер Р. Избыточный вес и ожирение / Д. Г. Бессенсен, Р. Кушнер - Москва: Бином, 2004 4. Brennan, A., Ara, R., Sterz, R., Matiba, B., Bergemann, R. AssessmentofclinicalandeconomicbenefitsofweightmanagementwithsibutramineingeneralpracticeinGermany/A. Brennan, R. Ara, R. Sterz, B. Matiba, R. Bergemann//EurJHealthEcon. - 2006. - t. 7, № 4. - C. 276-284. 5. Ara, R., Blake, L., Gray, L., Hernandez, M. etal. What is the clinical effectiveness and cost-effectiveness drugs in treating obese patients in primary care? / R. Ara, L. Blake, L. Gray, M. Hernandez//Health Technology Assessment. - 2012. - t. 16, № 5. - C. 1366-5278. 6. Gillett, M., Royle, P., Snaith, A., Scotland, G. etal. Non-pharmacological interventions to reduce the risk of diabetes in people with impaired glucose regulation: to reduce the risk of diabetes in people with impaired glucose regulation: a systematic review and economic evaluation/M. Gillett, P. Royle, A. Snaith, G. Scotland//Health Technology Assessment. -2012. - т. 16, № 33. - С. 1236 7. Herman, W. H., Hoerger, T. J., Brandle, M., Hicks, K., Sorensen, S„ Zhang, P. etal. The cost effectiveness of lifestyle modification or metformin in preventing type 2 diabetes in adults with impaired glucose tolerance / W. H. Herman, T. J. Hoerger, M. Brandle, K. Hicks, S. Sorensen, P. Zhang//Ann Intern Med. - 2005. - № 142. -C. 323-332. 8. Brandle, M., Davidson, M. B., Schriger, D. L. etal. Cost effectiveness of statin therapy for the primary prevention of major coronary events in individuals with type 2 diabetes/M. Brandle, M. B. Davidson, D. L. Schriger/ZDiabetes Care. -2003. - t. 26, № 6. - C. 1796—801. 9. Хохлов, А. Л., Жилина, А. Н., Буйдина, Т. А. Анализ эффективности применения аторвастатина в терапии пациентов с метаболическим синдромом/А. Л. Хохлов, А. Н. Жилина, Т. А. Буйдина//РМЖ. - 2006. - № 13. - С. 962-967 10. Brennan, A., Ara, R., Sterz, R., Matiba, B., Bergemann, R. AssessmentofclinicalandeconomicbenefitsofweightmanagementwithsibutramineingeneralpracticeinGermany/A. Brennan, R. Ara, R. Sterz, B. Matiba, R. Bergemann//EurJHealthEcon. - 2006. - t. 7, № 4. - C. 276-284. 11. Franco, O., Neyt, M., DeLaet, C., VanBrabandt, H., Ramaekers, D. Cost-effectiveness of statins in the primary prevention of cardiovascular disease: asystematic review and economic analysis for Belgium /O. Franco, M. Neyt, C. DeLaet, H. Van Brabandt, D. Ramaekers //Acta Cardiol. - 2009. -T. 64, №1. - С. 110. 12. Hay, J. The cost effectiveness of cardiovascular medicines /J. Hay // Curr Atherosclerosis Rep. -2005. - № 7. - C. 79-80 13. Goldman, D. P., Zheng, Y., Girosi, F., Michaud, P. C., Olshansky, S. J., Cutler, D., Rowe, J. W. The Benefits of Risk Factor Preventionin Americans Aged 51 Years and Older /D. P. Goldman, Y. Zheng, F. Girosi, P. C. Michaud, S. J. Olshansky, D. Cutler, J. W. Rowe//AmJPublicHealth. - 2009. - t. 99, № 11. - C. 2096-2101. 14. Чу Сяоян, Киргизова О.Ю., 2016; Волков, В.П. Метаболический синдром: история вопроса / В.П. Волков // Universium. Медицина и фармакология (Электронный научный журнал). –2017. – №4 (38). – Режим доступа: http: // universum.com/ru/med/archive/item/4584. 15. Метаболический синдром – нерешенная проблема медицины и современного общества / О.М. Урясьев и др. // Вестник Смоленской государственной медицинской академии. – 2017. – Т.16, №1. –С. 160-162. 16. Шляхто Е.В. К вопросу о критериях метаболического синдрома. Значение выбора критерия для оценки распространенности / Е.В. Шляхто, А.О. Конради, О.П. Ротарь и др. // Артериальная гипертензия. – 2009. – Т. 15, № 4. – С. 409-412.