Биология ва тиббиёт муаммолари 2025 №5 (165)
Subject of the article
ОРҚА МИЯ ТУҒМА ЧУРРАЛАРИНИНГ ЭРТА ТАШҲИСИ: НЕВРОЛОГИЯДА ЗАМОНАВИЙ ЁНДАШИШЛАР (391-397)
Authors
Файзимуродов Фахриддин Толибович, Гайбиев Акмал Ахматжонович, Хурсанов Ёқубжон Эркин ўғли
Institution
Самарқанд давлат тиббиёт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.
Abstract
Ушбу адабиётлар шарҳида орқа мия туғма чурралари патологик (аномал) касалликларнинг катта ва хилма-хил гуруҳини ташкил этиши баён қилинган. Эмбриогенез даврида энг мураккаб шаклланадиган аъзо орқа мия ҳисобланади. Барча орқа мия туғма чурралари бўртиб чиқишга моил бўлиб, кўпинча бел-думғаза қисмида кузатилади. Бунда бир тури очиқ чиқиш хусусиятига эга (тери қопламининг ёрилиши билан), иккинчиси эса ёпиқ шаклда бўлиб, чурра соҳасидаги тери қопламининг ўзгариши билан намоён бўлади. Ушбу икки турдан оғир шакли очиқ тури ҳисобланади. Бу атроф-муҳит билан алоқа туфайли (инфекция; чурра ички таркибининг тузилиши туфайли) хавфли бўлади.
Key words
туғма орқа мия чурраси, менингорадикулотцеле, бел-қорин пардаси шунти.
Literature
1. Ахмедиев М.М., Махмудов Ш.Д., Шамсиев А.Т. Врожденные спинномозговые грыжи у детей и их хирургическое лечение // Международный неврологический журнал 8 (30) 2009 2. Белиал Е.С., Худякова Н.А. изменение возбудимости коры мозжечка в раннем постнатальном онтогенезе // Научное издание «Поленовские чтения»: материалы X научно-практической конференции; Санкт-Петербург, 2020. С. 300 3. Иванов С.В., Кенис В.М., Щедрина А.Ю., Онуфрийчук О.Н., Ходоровская А.М., Осипов И.Б., Сарычев С.А. Spina bifida: мультидисциплинарная проблема (обзор литературы) // Российский вестник детской хирургии, анестезиологии и реаниматологии. 2021. Т. 11, № 2. С. 201–213. 4. Иванов Станислав Вячеславович, Кенис Владимир Маркович, Щедрина Анна Юрьевна, Онуфрийчук Олег Николаевич, Ходоровская Алина Михайловна, Осипов Игорь Борисович, Сарычев Сергей Александрович Spina bifida: мультидисциплинарная проблема (обзор литературы). Российский вестник детской хирургии, анестезиологии и реаниматологии, (2021). 11 (2), 201-213. 5. Кокорина НВ, Малиновская ЮВ, Ершова-Павлова АА. Эпидемиологический мониторинг врожденной спинномозговой грыжи в условиях антропогенной нагрузки у населения Беларуси. Журнал Белорусского государственного университета. Экология. 2020;2:67–77. 6. Ризаев Ж. А., Агабабян И. Р., Исмоилова Ю. А. Мировой опыт работы специализированных клиник по лечению больных с хронической сердечной недостаточностью //Вестник врача. – 2021. – №. 3. – С. 100. 7. Ризаев Ж. А., Агабабян И. Р. Связь заболеваний пародонта с острым коронарным синдромом (литературный обзор) //Журнал биомедицины и практики. – 2022. – Т. 7. – №. 4. – С. 252. 8. Ризаев Ж. А. и др. Значение коморбидных состояний в развитии хронической сердечной недостаточности у больных пожилого и старческого возраста //Достижения науки и образования. – 2022. – №. 1 (81). – С. 75-79. 9. Ризаев Ж. А., Хакимова С. З. Фармакодинамика и клиническое применение хондропротекторов при неврологических проблемах //Uzbek journal of case reports. – 2023. – Т. 3. – №. 2. – С. 44-47. 10. Ризаев Ж. А., Хакимова С. З. Хроническая усталость при рассеянном склерозе и тактика дальнейшего лечения //Доктор ахборотномаси Вестник врача Doctor’s herald. – С. 62. 11. Ризаев Ж. А. и др. Дополнительные подходы к функциональной и визуализационной диагностике головного мозга при разработке индивидуализированных стратегий помощи для пациентов с неврологическими проблемами //Uzbek journal of case reports. – 2023. – Т. 3. – №. 4. – С. 15-19. 12. Ризаев Ж. А., Хакимова С. З., Заболотских Н. В. Результаты лечения больных с хроническим болевым синдромом при дорсопатии бруцеллезного генеза //Uzbek journal of case reports. – 2022. – Т. 2. – №. 3. – С. 18-25. 13. Сырчин Эдуард Федорович Синдром «фиксированного спинного мозга» при дизрафиях каудального отдела позвоночника и спинного мозга у детей // Автореф. дис...к.м.н., Пермь 2005, 20 с. 14. Хабибов И.М., Бердиев Р.Н. Врожденные пороки развития невральной трубки – spina bifida (спинномозговая грыжа) в Республике Таджикистан. Здравоохранение Таджикистана. 2023;(3):74-79. 15. Чудаков В.Б., Цап Н.А., Полежаева О.П., Шумихина Т.Л. Методы оперативного лечения спинномозговых грыж у детей грудного возраста / Детская нейрохирургия: материалы II Всероссийской конференции; под ред. С.К. Горелышева, Екатеринбург, 27-29 июня 2007 г. - М.: МАКС Пресс, 2007. - с.105-106. - ISBN 978-5-317-01994-5. 16. Agopian AJ, Canfield MA, Olney RS, Lupo PJ, Ramadhani T, Mitchell LE, Shaw GM, Moore CA. Spina bifida subtypes and sub-phenotypes by maternal race/ethnicity in the National Birth Defects Prevention Study. Am J Med Genet Part A. 2012;158A:109–115. 17. Agopian AJ, Canfield MA, Olney RS, Lupo PJ, Ramadhani T, Mitchell LE, Shaw GM, Moore CA. Spina bifida subtypes and sub-phenotypes by maternal race/ethnicity in the National Birth Defects Prevention Study. Am J Med Genet Part A. 2012;158A:109–115. 18. Asemi-Rad A, Heidari Z, Mahmoudzadeh-Sagheb H, Mehdipour Y, Moudi B, Sheibak N, Ebrahimi S. “Prevalence of congenital anomalies and related factors in live births in Zahedan, Southeast of Iran: A cross-sectional study,” // J Reprod BioMed 2023; 21: 647–656. 19. Calzolari E, Bianchi B, Dolk H, Stone D, Milan M, EUROCAT Working Group Are omphalocele and neural tube defects related congenital anomalies?: Data from 21 registries in Europe (EUROCAT) Am J Med Genet. 1997;72:79–84. 20. Collins JS, Atkinson KK, Dean JH, Best RG, Stevenson RE. Long term maintenance of neural tube defects prevention in a high prevalence state. J Pediatr. 2011;159:143–149.e2. 21. Hassan Aboughalia, Sakura Noda, Teresa Chapman, Margarita V. Revzin, Gail H. Deutsch, Samuel R. Browd, Douglas S. Katz, and Mariam Moshiri Multimodality Imaging Evaluation of Fetal Spine Anomalies with Postnatal Correlation // RadioGraphics, 2021, № 7(41), 2176-2192 22. Holmes LB, Driscoll SG, Atkins L. Etiologic heterogeneity of neural-tube defects. N Engl J Med. 1976;294:365–369. 23. Holmes LB, Driscoll SG, Atkins L. Etiologic heterogeneity of neural-tube defects. N Engl J Med. 1976;294:365–369. 24. Holmes LB, Driscoll SG, Atkins L. Etiologic heterogeneity of neural-tube defects. N Engl J Med. 1976;294:365–369. 25. Jenkinson MD, Campbell S, Hayhurst C, Clark S, Kandasamy J, Lee MK, Flynn A, Murphy P, Mallucci CL. Cognitive and functional outcome in spina bifida-Chiari II malformation. Childs Nerv Syst. 2011;27:967–974. 26. Jenkinson MD, Campbell S, Hayhurst C, Clark S, Kandasamy J, Lee MK, Flynn A, Murphy P, Mallucci CL. Cognitive and functional outcome in spina bifida-Chiari II malformation. Childs Nerv Syst. 2011;27:967–974. 27. Juranek J, Salman MS. Anomalous development of brain structure and function in spina bifida myelomeningocele. Dev Disabil Res Rev. 2010;16:23–30. 28. Juranek J, Salman MS. Anomalous development of brain structure and function in spina bifida myelomeningocele. Dev Disabil Res Rev. 2010;16:23–30. 29. Kalien B, Robert E, Harris J. Associated malformations in infants and fetuses with upper or lower neural tube defects. Teratology. 1998;57:56–63. 30. Kalien B, Robert E, Harris J. Associated malformations in infants and fetuses with upper or lower neural tube defects. Teratology. 1998;57:56–63. 31. Kalien B, Robert E, Harris J. Associated malformations in infants and fetuses with upper or lower neural tube defects. Teratology. 1998;57:56–63. 32. Martinez-Frias ML. Primary midline developmental field. I. Clinical and epidemiological characteristics. Am J Med Genet. 1995;56:374–381. 33. Mazzola, C. A., Albright, A. L., Sutton, L. N., Tuite, G. F., Hamilton, R. L., Pollack, I. F. Dermoid inclusion cysts and early spinal cord tethering after fetal surgery for myelomeningocele. The New England journal of medicine, (2002). 347(4), 256–259. 34. Medical Research Council Vitamin Study Research Group. Prevention of neural tube defects: Results of the Medical Research Council Vitamin Study. Lancet. 1991;338:131–137. 35. Medical Research Council Vitamin Study Research Group. Prevention of neural tube defects: Results of the Medical Research Council Vitamin Study. Lancet. 1991;338:131–137. 36. Mitchell, L. E., Adzick, N. S., Melchionne, J., Pasquariello, P. S., Sutton, L. N., Whitehead, A. S. (2004). Spina bifida. Lancet (London, England), 364(9448), 1885–1895. 37. Monteiro D, Sarmento Gonçalves I, Godinho C, et al Prenatal diagnosis of fetal hemivertebra at 12 weeks of gestationBMJ Case Reports CP 2022;15:e251293. 38. Opitz JM, Gilbert EF. CNS anomalies and the midline as a “developmental field” Am J Med Genet. 1982;12:443–455. 39. Opitz JM, Gilbert EF. CNS anomalies and the midline as a “developmental field” Am J Med Genet. 1982;12:443–455. 40. Parker SE, Mai CT, Canfield MA, Rickard R, Wang Y, Meyer RE, Anderson P, Mason CA, Collins JS, Kirby RS, Correa A. Updated National Birth Prevalence estimates for selected birth defects in the United States, 2004–2006. Birth Defects Res A Clin Mol Teratol. 2010;88:1008–1016. 41. Parker, S. E., Yazdy, M. M., Mitchell, A. A., Demmer, L. A., & Werler, M. M. A description of spina bifida cases and co-occurring malformations, 1976-2011. // American journal of medical genetics. Part A, (2014). 164A(2), 432–440. 42. Parker, S. E., Yazdy, M. M., Mitchell, A. A., Demmer, L. A., & Werler, M. M. (2014). A description of spina bifida cases and co-occurring malformations, 1976-2011. American journal of medical genetics. Part A, 164A(2), 432–440. 43. Rittler M, Lopez-Camelo J, Castilla EE. Sex ratio and associated risk factors for 50 congenital anomaly types: Clues for causal heterogeneity. Birth Defects Res A Clin Mol Teratol. 2004;70:13–19. 44. Shaw GM, Carmichael SL, Kaidarova Z, Harris JA. Differential risks to males and females for congenital malformations among 2.5 million California births, 1989–1997. Birth Defects Res A Clin Mol Teratol. 2003;67:953–958. 45. Shaw GM, Velie EM, Schaffer D. Risk of neural tube defect-affected pregnancies among obese women. JAMA. 1996;275:1093–1096. 46. Stevenson RE, Allen WP, Pai GS, Best R, Seaver LH, Dean J, Thompson S. Decline in prevalence of neural tube defects in a high-risk region of the United States. Pediatrics. 2000;106:677–683. 47. Stevenson RE, Seaver LH, Collins JS, Dean JH. Neural tube defects and associated anomalies in South Carolina. Birth Defects ResA Clin Mol Teratol. 2004;70:554–558. 48. Stevenson RE, Seaver LH, Collins JS, Dean JH. Neural tube defects and associated anomalies in South Carolina. Birth Defects ResA Clin Mol Teratol. 2004;70:554–558. 49. Trapp, B., de Andrade Lourenção Freddi, T., de Oliveira Morais Hans, M., Fonseca Teixeira Lemos Calixto, I., Fujino, E., Alves Rojas, L. C., Burlin, S., Cerqueira Costa, D. M., Carrete Junior, H., Abdala, N., Tobaru Tibana, L. A., Takehara, E. T., & Dalul Gomez, G. A Practical Approach to Diagnosis of Spinal Dysraphism. Radiographics: a review publication of the Radiological Society of North America, Inc, (2021). 41(2), 559–575.