Биология ва тиббиёт муаммолари 2025 №5 (165)
Subject of the article
СУРУНКАЛИ ЯЛЛИҒЛАНИШ ШАРОИТИДА ЎПКА ТОМИРЛАРИ ТУЗИЛМАЛАРИНИНГ ҚАЙТА ШАКЛЛАНИШИ (329-332)
Authors
Юлдашева Нилуфар Бахтияровна, Блинова Софья Анатольевна, Рахмонов Зафаржон Мамадиевич
Institution
1 – Самарқанд давлат тиббиёт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.; 2 – Тошкент халкаро кимё университети Самарқанд филиали, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.
Abstract
Тадқиқотнинг мақсади болаларда бронхоэктаз касаллигиклари мавжуд бўлган ҳолларда ўпка қон томирларидаги патологик ўзгаришларни аниқлашдан иборат. Тадқиқотда гистологик усуллардан гематоксилин ва эозин билан бўяш, Ван-Гизон ҳамда Вейгерт усуллари қўлланилди. Аниқланишича, бемор болаларнинг ўпка ички қон томирлари тузилиши ўпканинг турли бўлимларида фарқланади. Ўпка паренхимасидаги яққол склероз ўзгаришлар мавжуд бўлганда қон томирларда ҳам склероз жараёнлар кузатилади. Бронхлар ва нафас олиш бўлимидаги сурункали яллиғланиш эндотелий ҳужайралари ва мушак ҳужайраларидаги (миоцитларда) дистрофик ўзгаришларга, эластик каркаснинг бузилишига олиб келади. Яллиғланиш аниқланмаган ўпка соҳаларида қон томирлар одатдаги тузилишини сақлаб қолади.
Key words
ўпка, болалар, бронхоэктаз касаллиги, ўпка қон томирлари.
Literature
1. Блинова С.А., Хамидова Ф.М., Юлдашева Н.Б. Структурные и молекулярные особенности эндотелия кровеносных сосудов легких //Проблемы биологии и медицины 2021, №2 (127). С.251-255. 2. Григорьева Н.Ю., Кузнецов А.Н., Шарабрин Е.Г. Хроническая обструктивная болезнь легких: новое о патогенетических механизмах //СТМ - 2011. -№1.- C.112-116. 3. Михайлова Н.Н., Бондарев О.И., Бугаева М.С. Патоморфологические изменения сосудов сердца и легких при пневмокониозе // Медицина в Кузбассе. 2017. - T.16, № 3. - С 37-41. 4. Ризаев Ж. А., Ахроров А. Ш., Норбутаев Ш. А. Морфологические подтипы доброкачественных опухолей слюнных желез: современные представления // Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS). – 2025. – Т. 4. – №. 4. – С. 20-29. 5. Раимкулова Д. Ф., Ризаев Ж. А., Садиков А. А. Оценка дисфункции эндотелия и окислительного стресса у спортсменов различного вида спорта //Проблемы биологии и медицины. – 2020. – Т. 5. – №. 122. – С. 109-112. 6. Kropski J.A., Richmond B.W., Gaskill C.F., Foronjy R.F., Majka S.M. Deregulated angiogenesis in chronic lung diseases: a possible role for lung mesenchymal progenitor cells //Pulm Circ.2018;8(1):2045893217739807. 7. Rizaev J. A., Khazratov A. I., Iordanishvili A. K. Morphofunctional characteristics of the mucous membrane of the masticatory apparatus in experimental carcinogenesis //Russian Journal of Dentistry. – 2021. – Т. 25. – №. 3. – С. 225-231. 8. Rizaev E. A. et al. Optimization of guided bone regeneration in conditions of jaw bone atrophy //Applied Information Aspects of Medicine (Prikladnye informacionnye aspekty mediciny). – 2022. – Т. 25. – №. 4. – С. 4-8. 9. Rydell-Tоrmаnen K., Uller L., Erjefält J.S. Re-modeling of extra-bronchial lung vasculature following allergic airway inflammation // Respir Res. 2008; 9(1): 18. 10. Zhao G., Weiner A.I., Neupauer K.M. et al. Regeneration of the pulmonary vascular en-dothelium after viral pneumonia requires COUP-TF2 // Sci Adv. 2020 Nov; 6(48): eabc 4493. 11. Khamidova F.M., Blinova S.A., IsmailovJ.M. Morphofunctional state of immune and endocrine structures of the lungs in bronchioectatic disease in children // International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECS) ISSN: 1308-5581 Vol 14, Issue 03 2022.-Р.10290-10294.