Биология ва тиббиёт муаммолари 2025 №5 (165)
Subject of the article
САМАРҚАНД ВИЛОЯТИДА БУЙРАК КЎЧИРИБ ЎТКАЗИШ АМАЛИЁТИ ҲОЛАТИ ВА БЕМОРЛАР ЯШОВЧАНЛИГИ ҲАМДА ЎЛИМ КЎРСАТГИЧЛАРИНИНГ ТАҲЛИЛИ (82-88)
Authors
Гадаев Абдигаффор Гадаевич, Ризаев Жасур Алимджанович, Махмонов Лутфулла Сайдуллаевич
Institution
1 - Тошкент давлат тиббиёт университети, Ўзбекистон Республикаси, Тошкент ш.; 2 - Самарқанд давлат тиббиëт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.
Abstract
Мақолада Самарқанд вилоятида сўнги беш йилдаги буйрак кўчириб ўтказиш амалиётларининг йўлга қўйилиши ўрганилган. Вилоятда буйрак трансплантацияси 2022 йилда бошлаб жадал олиб борилган. Беморларнинг яшовчанлиги хам тобора ўсиб 2021 йилда 4.6 йилга тенг бўлган бўлса, 2024 йилга келиб 6.1 бўлган. Буйрак кўчириб ўтказилган беморларнинг ўлим кўрсаткичлари хам ушбу даврда 8,34% дан 3,3% гача камайган.
Key words
соғлиқни сақлаш тизими, гемодиализ, сурункали буйрак касаллиги, буйрак трансплантацияси.
Literature
1. Абдуллаев Д. Ш., Гадаев А. Г., Ризаев Ж. А. Матриксные металлопротеиназы у больных с болезнями пародонта и хронической сердечной недостаточностью // Stomatologiya. – 2017. – №. 2. – С. 104-106. 2. Гадаев, А. Г., Ризаев, Ж. А., Норбутаев, А. Б., & Олимжонов, К. Ж. (2020). Железо, его роль в функционировании систем организма и связанное с ним поражение слизистой полости рта. Проблемы биологии и медицины, 116(1), 219-224. 3. Махмонов Л. С., Ризаев Ж. А., Гадаев А. Г. Helicobacter pylori ва уни темир ҳамда витамин В12 танқислиги камқонлиги юзага келишидаги аҳамияти. – 2021. 4. Ризаев Ж. А., Гадаев А. Г., Абдувакилов Ж. У. Иммунологические аспекты патогенеза патологии пародонта у больных с хронической сердечной недостаточностью // Journal of biomedicine and practice. – 2016. – Т. 1. – №. 1. – С. 6-10. 5. Ризаев Ж. А., Гадаев А. Г., Абдуллаев Д. Ш. Параллели патогенеза заболеваний пародонта и хронической сердечной недостаточности //Dental Forum. – Общество с ограниченной ответственностью" Форум стоматологии", 2017. – №. 4. – С. 70-71. 6. De Geest S, Denhaerynck K, Dobbels F. Clinical and economic consequences of nonadherence to immunosuppressive drugs in adult solid organ transplantation. Compliance in solid organ transplantation. In: Grinyó J, editor. International Transplantation Updates. Barcelona, Spain: Permanyer Publications; 2011. p. 63-81. 7. Denhaerynck K, Dobbels F, Cleemput I, Desmyttere A, Schäfer-Keller P, Schaub S, et alet al. Prevalence, consequences, and determinants of nonadherence in adult renal transplant patients: a literature review. Transpl Int. 2005;18(10):1121-1133. https://doi.org/10.1111/j.1432-2277.2005.00176.x. 8. Dew MA, DiMartini AF, De Vito Dabbs A, Myaskovsky L, Steel J, Unruh M, Greenhouse J. Rates and Risk Factors for Nonadherence to the Medical Regimen After Adult Solid Organ Transplantation. Transplantation. 2007; 83(7): 858-873. https://doi.org/10.1097/01.tp.0000258599.65257.a6. 9. Fritz K, et al. United Network for Organ Sharing (UNOS) database analysis of factors Associated with kidney transplant time on Waiting List. Cureus. 2023;15(2):e34679. 10. Lalida Noppakun, Tipaporn Wonghongkul, Linchong Pothiban, Nuttamon Vuttanon. Factors Explaining Quality of Life in People with Kidney Transplant: A Cross-sectional Study. Pacific Rim Int J Nurs Res 2022; 26(2) 198-211. 11. Lentine KL, et al. OPTN/SRTR 2021 Annual Data Report: kidney. Am J Transpl. 2023;23(2 Suppl 1):S21–S120. 12. Nevins TE, Nickerson PW, Dew MA. Understanding medication nonadherence after kidney transplant. J Am Soc Nephrol. 2017;28(8):2290-2301. https://doi.org/10.1681/ASN.2017020216. 13. Parker R, Armstrong MJ, Corbett C, Day EJ, Neuberger JM. Alcohol and substance abuse in solid-organ transplant recipients. Transplantation J. 2013; 96 (12): 1015-1024. https://doi.org/10.1097/TP.0b013e31829f7579. 14. Spivey CA, Chisholm-Burns MA, Damadzadeh B, Billheimer D. Determining the effect of immunosuppressant adherence on graft failure risk among renal transplant recipients. Clin Transplant. 2014;28(1):96-104. doi 10.1111/ctr.12283. 15. Taber DJ, Fleming JN, Fominaya CE, Gebregziabher M, Hunt KJ, Srinivas TR, et al. The impact of health care appointment nonadherence on graft outcomes in kidney transplantation. Am J Nephrol. 2017;45(1):91-98. https://doi.org/10.1159/000453554. 16. Zelle DM, Klaassen G, van Adrichem E, Bakker SJL, Corpeleijn E, Navis G. Physical inactivity: a risk factor and target for intervention in renal care. Nat Rev Nephrol. 2017;13(3):152-168. https://doi.org/10.1038/nrneph.2017.44. 17. Васильева ИА. Качество жизни реципиентов почечного трансплантата. Нефрология 2018; 22 (4): 74–80 DOI:10.24884/1561-6274-2018-22-4-74-80. 18. Загородникова НВ, Сторожев РВ, Анисимов ЮА и др. Оценка качества жизни пациентов после сочетанной трансплантации почки и поджелудочной железы. Трансплантология 2017; 9(3): 236–241. 19. Назыров Ф.Г., Бахритдинов Ф.Ш., Суюмов А.С., Маткаримов З.Т., Собиров Ж.Г., Махмудов К.О. и др. Анализ потребности в трансплантации почки у больных с терминальной хронической почечной недостаточностью в Республике Узбекистан. Медицинский журнал Узбекистана. 2019; 4: 2-6. 20. Пикалова НН, Мовчан ЕА, Тов НЛ и др. Качество жизни и клинико-лабораторная характеристика реципиентов почечного трансплантата. Нефрология 2013; 17(2): 66–74. 21. Stalpers, Lucas J.A.; Kaplan, Edward L. (May 4, 2018). "Edward L. Kaplan and the Kaplan-Meyer survival curve." Bulletin of the BSHM: Journal of the British Society for the History of Mathematics. 33 (2): 109–135. doi:10.1080/17498430.2018.1450055. S2CID 125941631