Биология ва тиббиёт муаммолари 2025, №3 (161)
Subject of the article
МИГРЕНДА ТУНГИ УЙҚУНИНГ БУЗИЛИШИ БИЛАН БОШ ОҒРИШ ДАРАЖАСИ ЎРТАСИДАГИ ЎЗАРО БОҒЛИҚЛИК (46-49)
Authors
Джурабекова Азиза Тахировна, Амонова Захро Кахрамоновна, Муродов Музаффар Ниёзбек ўғли
Institution
Самарқанд давлат тиббиёт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.
Abstract
Мигрен – бу қайта-қайта такрорланадиган бош оғриклари билан кечадиган, кўпинча кўнгил айниши, қусиш, ёруғлик ва товушга нисбатан сезувчанлик каби симптомлар билан бирга намоён бўладиган кенг тарқалган неврологик касалликдир. Уйқу бузилишлари, жумладан, уйқусизлик, обструктив уйқу апноэси (ОУА) ва безовта оёқ синдроми, мигрен билан оғриган беморларда тез-тез учрайди. Ушбу икки ҳолатнинг ўзаро боғлиқлиги уларнинг икки томонлама таъсирини кўрсатади: ёмон уйқу мигренни қўзғатиши мумкин, мигрен эса ўз навбатида уйқуни янада бузиши мумкин. Ушбу тадқиқотнинг аҳамияти шундаки, у мигрен ва уйқу бузилишларининг умумий патофизиологиясини яхшироқ тушунишга ёрдам бериши ва уларни даволаш учун аниқ йўналтирилган ёндашувни таклиф қилиши мумкин. Уйқу бузилишлари мигреннинг ривожланишига қандай таъсир қилишини таҳлил қилиш тиббиёт мутахассисларига янада самарали муолажаларни ишлаб чиқишда ёрдам беради. Бундан ташқари, серотонин ва мелатонин миқдоридаги ўзгаришлар каби нейрокимёвий жараёнларнинг ролини тушуниш фармакологик ва нофармакологик даволаш усулларини такомиллаштиришга олиб келиши мумкин.
Key words
мигрен, уйқу бузилишлари, коморбидлик, уйқу сифати, бош оғриғи, уйқусизлик, уйқу апноэси, неврологик касалликлар, циркад ритми, серотонин, когнитив терапия.
Literature
1. Buse DC, Reed ML, Fanning KM, Bostic R, Dodick DW, Schwedt TJ, et al. Comorbid and co-occurring conditions in migraine and associated risk of increasing headache pain intensity and headache frequency: results of the migraine in America symptoms and treatment (MAST) study. J Headache Pain. (2020) 21:23. doi: 10.1186/s10194-020-1084-y 2. Rizaev J. A. et al. Comparative Evaluation of the Effec-tiveness of Surgical Treatment of Chronic Generalized Periodontitis //Annals of the Romanian Society for Cell Biology. – 2021. – Т. 25. – №. 4. – С. 2133-2139. 3. Rizaev J. A., Umirzakov Z. B. B., Umirov S. E. Ways to Optimize Medical Services for Covid-19 Patients //Special Education. – 2022. – Т. 1. – №. 43. 4. Rizaev J. A., Khaidarov N. K., Abdullaev S. Y. Current approach to the diagnosis and treatment of glossalgia (lit-erature review) //World Bulletin of Public Health. – 2021. – Т. 4. – С. 96-98. 5. Song TJ, Yun CH, Cho SJ, Kim WJ, Yang KI, Chu MK (2018) Short sleep duration and poor sleep quality among migraineurs: a population-based study. Cephalalgia. 38:855–864 6. Tiseo, C., Vacca, A., Felbush, A. et al. Migraine and sleep disorders: a systematic review. J Headache Pain 21, 126 (2020). https://doi.org/10.1186/s10194-020-01192-5 7. Duan S, Ren Z, Xia H, Wang Z, Zheng T and Liu Z As-sociation between sleep quality, migraine and migraine burden. Front. Neurol. 2022, 13: 955298. doi: 10.3389/fneur.2022.955298 8. Ващенко Н.В., Кожев А.И., Азимова Ю.Э. Наруше-ния сна при мигрени // Медицинский совет, 2021, №. 2, с. 111-120. 9. Саидвалиев Фаррух Саидакрамович, Толибов Дил-шод Сирожович, Шокиров Шохнур Шухрат Угли, Зулфкорова Мунира Содикжон Кизи Расстройства сна при мигрени: обзор литературы и потенциальные па-тофизиологические механизмы. // Academic research in educational sciences, 2023. № 4 (TMA Conference), 1163-1168. 10. Евдокимова ЕМ, Табеева ГР. Инсомния у пациен-тов с мигренью. Неврология, нейропсихиатрия, психо-соматика. 2019; № 11(2): с. 22-29. https://doi.org/10.14412/2074-2711-2019-2-22-29.