Биология ва тиббиёт муаммолари 2023 №6 (150)


Subject of the article

ГИПОДИНАМИЯ ВА ҲОЗИРГИ ЖАМИЯТ (480-483)

Authors

Ражабова Гулчеҳра Ҳамроевна, Юлдашева Дилнавоз Ҳасановна, Ҳамроев Рустам Равшанович

Institution

Бухоро давлат тиббиёт институти, Ўзбекистон Республикаси, Бухоро ш.

Abstract

Замонавий жамиятда технологиялар ривожланиб бориши барча ёшдаги аҳоли орасида жисмоний ҳаракатнинг камайишига сабаб бўлмоқда, бу эса ўз навбатида уларнинг соғлиғига зарар етказувчи занжирларидан бири бўлмоқда. Жисмоний фаолликнинг етарли эмаслиги яъни (гиподинамия) ҳолати ҳозирги кунга келиб дунё миқёсида ҳар йили 2 миллион кишининг ўлимига сабаб бўлади. Гиподинамия семизлик, юрак-қон томир касалликлари ва 2-тип қандли диабет тез тарқалишининг энг муҳим сабабларидан биридир. Гиподинамия юрак ишемик касалликларини 15-39% га, инсультни - 33% га, артериал гипертензияни - 12% га, 2-тип қандли диабетни - 12-35% га, йўғон ичак саратонини - 22-33% га, кўкрак саратонини - 5%га кўпаяди. 12%. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, мунтазам жисмоний фаоллик билан жисмоний фаол бўлмаган одамларга нисбатан умр кўриш давомийлигини 5 йилга оширади. Юқори даромадли мамлакатларда гиподинамия эркакларнинг 26% ва аёлларнинг 35% ни ташкил қилади, ривожланаётган мамлакатларда эса бу кўрсаткич мос равишда 12% ва 24% ни ташкил қилади.Ҳозирда гиподинамия ўлимга олиб келувчи сабаблар орасида 4-ўринни эгаллайди, чунки гиподинамия ҳолати хавфли кардиологик ва эндокрин касалликларнинг пайдо бўлишига имкон яратади.

Key words

гиподинамия, носоғлом турмуш тарзи, семизлик.

Literature

1. Apanasyuk LA, Soldatov AA. (2017) Socio-Psychological Conditions for Optimizing Intercultural Interaction in the Educational Space of the University. Scientific Notes of Russian State Social University. 16(5-144) : 143-150. doi: 10.17922/2071-5323- 2017-16-5-143-150. 2. Pozdnyakova ML, Soldatov AA. (2017) The Essential and Forms of the Approaches to Control the Documents Execution. Contemporary problems of social work. 3 (1-9): 39-46. doi: 10.17922/2412-5466-2017-3-1-39-46. 3. Vorobyeva NV, Mal GS, Skripleva EV, Skriplev AV, Skoblikova TV. (2018) The Combined Impact Of Amlodipin And Regular Physical Exercises On Platelet And Inflammatory Markers In Patients With Arterial Hypertension. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(4) : 1186-1192. 4. Zhalilov AV, Mironov IS. (2018) Identification Of The Most Significant Shortcomings Of Sports Competitions In Sambo Among People With Hearing Impairment In A Separate Region Of Russia. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(3) : 672-677. 5. Zavalishina SYu. (2018) Anti-Coagulant And Fibrinolytic Activity Of Blood Plasma In Healthy Calves Of Dairy-Vegetative Nutrition. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(5) : 753-758. 6. Bikbulatova AA. (2018) Technology Implementation Of Competitions Of Professional Skill. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(5) : 407-419. [34] Bikbulatova AA, Kartoshkin SA, Pochinok NB. (2018) Schemes Of Competitions Of Professional Skills Among People With Disabilities In Russia. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(5) : 357-362. 7. Bikbulatova AA, Matraeva LV, Erokhin SG, Makeeva DR, Karplyuk AV. (2018) Methodical Foundations Of Carrying Out Competitions Of Professional Skill Among People With Disabilities. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(5) : 243-247. 8. Bespalov DV, Kharitonov EL, Zavalishina SYu, Mal GS, Makurina ON.(2018) Physiological Basis For The Distribution Of Functions In The Cerebral Cortex. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 9(5): 605-612. 9. Dzhumaev, K. S., & Razhabova, G. K. (2022). Comparative analysis of the relationship of abdominal obesity with physical activity in elderly and senile women. British Medical Journal, 2(1). 10. Казанцева Р.В. Клинико-лабораторный скрининг гипертонической болезни и сахарного диабета на стоматологическом приеме: Дис. ...канд. мед. наук. М 2006; 146. 11. Калашникова М. Ф., Буденная И. Ю., Учамприна В. А. Предиабет: современные критерии диагностики и перспективы лечения. Вестник репродуктивного здоровья. 2009; (1): 6–14. 12. Кобякова О.С., Куликов Е.С., Деев И.А., Альмикеева А.А., и др. Частота факторов риска хронических неинфекционных заболеваний у врачей в Российской Федерации на модели Томской области //Кардиоваскулярная терапия и профилактика .-2018:17(6).-С.-44-50. 13. Каландарова У.А., Ибадова М.У., Исматова М.Н., Каюмов Н.У. Динамика уровней компонентов метаболического синдрома при различных видах гипергликемии //Journal Biоmedicine and Practice.-2019.-№1.-С.75-77. 14. Очанов Р.Г., Калинина А.М., Поздняков Ю.М. Профилактическая кардиология. –Москва-2003.-С.33-36. 15. Потемкина Р.Л. Физическая активность и питание. Руководство для врачей. М. «ГЕОТАР-Media»-2011.-С.99. 16. Профилактика хроническая неинфекционных заболеваний. Российские рекомендации //Под ред. Бойцова С.А.-Москва-2013-С.75-76. 17. Ражабова, Г. Х., Джумаев, К. Ш., & Шавкатова, Л. Ж. (2022). Немедикаментозная Профилактика Бронхиальной Астмы И Сахарного Диабета 2 Типа. INTERNATIONAL JOURNAL OF HEALTH SYSTEMS AND MEDICAL SCIENCES, 1(4), 387-392. 18. Стражееко И.Д., Акашева Д.У., Дудинская Е.Н., Ткачева О.Н. Старение сосудов: основные признаки и механизмы //Кардиоваскулярная терапия и профилактика -2012; 11(4): С.95-99. 19. Терехин С.П., Ахметова С.В., Молотов – Лучанский В.Б., Рогова С.И. и др. Проблема неинфекционных алиментарно-зависимых заболеваний в современном мире //Медицина и экология.-2018.-№2-С.40-43. 20. Шапиро И.А. Вторичная профилактика сердечно - сосудистых заболеваний на уровне амбулаторно-поликлинических учреждений в условиях реформ здравоохранения //Автореф.докт.дисс.-М.-2002. 21. Щубина А.Л., Демидова И.Ю., Карпов Ю.А. метаболический синдром Х: предпосылки к развитию артериальной гипертонии и атеросклероза //Клиническая фармакология и терапия. -2001;10(4): С.45-46.