Kardiorespirator tadqiqotlar jurnali. Maxsus son. 2022
Subject of the article
YURAK ISHEMIK KASALLIGI BOR BEMORLARDA SARS – COV-2 KASALLIGINING KECHISHI (148-151)
Authors
Tog’aeva B.M., Tashkenbayeva E.N.
Institution
Samarqand davlat tibbiyot instituti
Abstract
COVID-19 va yurak-qon tomir kasalliklari keng tarqalgan. Bu kasalliklar birgalikda kelishi salbiy oqibatlar xavfini oshiradi. Ta'minlash bunday bemorlar shifokorlardan virusli infeksiyaning xususiyatlarini, uning klinikasini bilishni talab qiladi, yurak-qon tomir kasalliklari bilan birlashganda yuzaga keladigan hodisalar, shuningdek individual choralar va jamoaviy himoya. Tibbiy xodimlarning xavfsizligi va bemorlar uchun yaxshi prognoz zamonaviy sog'liqni saqlash tizimining eng yuqori qadriyatlaridan biridir. Kardial xavf omillari va belgilangan yurak-qon tomir kasalliklari bo'lgan bemorlarda COVID-19 ni rivojlanish xavfi yanada og'irroq va klinik natijalari yomonroq bo`ladi. Shuningdek, SARS-CoV-2 infektsiyasi natijasida kelib chiqqan yurakning o'tkir va og`ir asoratlari bemorlarni davolashni qiyinlashtiradi va murakkabligini oshiradi. Shunday qilib, anamnizidan yurak xastaligi bor yoki kasallik paytida rivojlanadigan yurak kasalligi asoratlari kuzatilgan bemorlarni aniqlash kasallikni natijaga salbiy ta'sir ko'rsatishi sababli juda muhimdir. SARS-CoV-2 hujayraga kirish nuqtasi sifatida ACE2 retseptorlarini ishlatganda miokard hujayralariga bevosita zarar. SARS-CoV-2 ning ACE2 bilan o'zaro ta'siri ACE2 yo'llarining o'zgarishiga olib kelishi mumkin, bu esa o'pka, yurak va endotelial hujayralarning o'tkir shikastlanishiga olib keladi. Og'ir COVID-19 kasalligi bilan bog'liq proinflamatuar sitokinlar darajasining ko'payishi bir nechta organlarga, shu jumladan yurak miyositlariga zarar yetkazishi mumkin.
Key words
yurak-qon tomir kasalliklari, yurak yetishmovchiligi, COVID-19. SARS-CoV-2.
Literature
1. Guan W.J., Ni Z.Y., Hu Y., Liang W., Ou Ch., He J. et al.Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China. N Engl J Med. 2020; 2020 Feb 28. doi: 10.1056/NEJMoa2002032. 2. 2.Мухиддинов А.И.,Ташкенбаева Э.Н.,Хайдарова Д.Д.,Абдиева Г.А.,Тогаева Б.М. Клиникая характерестика прогрессирования артериальной гипертонии с риском сердечно сосудистных осложнений при СOVID-19. 3. Saltiel A.R., Olefsky J.M. Inflammatory mechanisms linking obesity and metabolic disease. J Clin Invest. 2017;127:1-4 4. 11; 1-8 doi: 10.1007/s00392-020-01626-9 5. Akhmerov A., Marban E. COVID-19 and the Heart.Circulation. 2020 Apr 11. doi: 10.1161/CIRCRESAHA.120.317055. 6. Inciardi R.M., Lupi L., Zaccone G., Italia L., Raffo M., Tomasonit D. et al. Cardiac involvement in a patient with coronavirus disease 2019 (COVID-19). JAMA Cardiol. 2020;DOI: 10.1001/jamacardio.2020.1096. 7. ZhengY.-Y., MaY.-T., Zhang J.-Y., Xie X. COVID-19 and the cardiovascular system. Nature Reviews Cardiology.2020. Mar 5. doi: 10.1038/s41569-020-0360-5.