Top.Mail.Ru
×
Menu
Close Menu

Kafedra tarixi

  1930 yilda bolalar kasalliklari kafedrasi asosida Davolashfakultetining pediatriya kafedrasiga malakali pediatrlar V.A.Razlovskiy, A.N.Kiselev, G.Yu.Barevich jalb qilindi. Va 1935 yildan boshlab kafedrani dotsent A.N.Ivanov boshqargan. Ilmiy tadqiqotlarning asosiy yo‘nalishlari suyak iligi gemapoyezi bilan kasal bo‘lgan bolalarning periferik qoni tarkibini o‘rganish edi. O‘sha paytda kafedrada O. Kornetova, V.I.Levinson-Xofman klinik tadqiqotlar o‘tkazgan.

  Pediatriya klinikasida bolalarda umumiy nozologiya kasalliklarini davolash bilan bir qatorda bolalarda bezgak, visseral leyshmanioz kursining o‘ziga xos xususiyatlari o‘rganilib, davolashda yangi usullar taklif qilingan (B.X. Qoraxodjayev).

  1955-1960 yillarda kafedra mudiri SamMI rektori, dotsent M.A.Mirzamuhamedov edi. Ushbu davrda bolalar kasalliklari klinik yo‘nalishini issiq va quruq iqlim sharoitida o‘rganishga, ayrim zaharlanishdan so‘ng bemorlarning ichki a’zolari o‘zgarishiga va davolash taktikasini ishlab chiqishga e’tibor qaratildi.

  Bolalar kafedrasi katta maktabga aylandi, u yerda talabalarga pediatriya asoslarini o‘rgatish bilan bir qatorda, 1963 yilda yangi tashkil yetilgan va ochilgan pediatriya fakultetida o‘qituvchilarni tayyorlash ishlari olib borildi. Bu davrda kafedra mudiri, dotsent B.X. Qoraxodjayevning hissasi beqiyosdir.

  Birinchi yo‘nalish - yetakchi revmatolog, professor N.A.Mirzoyan boshchiligida - bolalardagi revmatizmningetiopatogenezini, klinikasini o‘rganish va yangi davolash usullarini ishlab chiqish (X.Xamrayev, X.S. Saloxitdinova, B.N. Valiyev, X.N. G‘aniyeva, X.M.Mamatqulov, R.R.Ro‘ziyev, D.S.Mamedova). Ikkinchisi surunkali ovqatlanish buzilishlari muammolariga bag‘ishlangan (J.I.Ishkobulov, G.U. Sharazhabov, M.M. Maxmudov, S.K. Abdurahmonova). Shuningdek, ustoz rahbarligida M.P.Chakchakov, F.S.Vyazikov, M.R.Rustamov nomzodlik dissertatsiyalarini himoya qilganlar.

  B.X.Karaxodjayev 1950-1975 yillarda Samarqand viloyati pediatrlar jamiyatining doimiy raisi sifatida sog‘liqni saqlash amaliyotida ishlaydigan pediatrlarning malakasini oshirishga katta hissa qo‘shgan.

  Ushbu maktabda ta’lim olgan o‘qituvchilar A.X.Xamrayev, J.I.Ishkobulov, X.M.Mamatqulov, M.R.Rustamov, S.K.Abdurahmonovlar keyinchalik institutning pediatriya profilining fan doktorlari, professorlari, kafedra mudirlari bo‘lishdi. R.R. Ro‘ziyev, B.N.Valiyev, X.S. Saloxiddinova, G.U. Sharajabov, X.N. G‘aniyeva SamMI kafedralarining dotsenti sifatida ishladilar.

  Turli vaqtlarda kafedrada va bo`limda T.Z.Zaripov, Sh.Z.Qurbonova, D.S.Mamedova, O.X. Aminova, Sh.B. Bahodirova va M.Sh. Lapasova, B.D. Mavlyanova, M.R.Tursunqulova, L.R.Vohidov, I. Negmatova, B.N.Soriyev, M.A. Xamrayeva, M.M. Axmedova, J.T. To‘raqulov, Sh.Z. Islomov samarali ish olib bordilar. 45 yil davomida doimiy ravishda ishlagan pediatr Sharofat Qurbonova ismini ta’kidlash o‘rinli. Kafedra a’zolaridan: M.P.Chakchakov, A.X.Xamrayev, B.X.Nazirov, G.Sh.Solixbayeva, Z.N.Beknazarova va assistentlar: F.S.Vyazikov, M.R.Rustamov, M M.Maxmudova, J.Ye.Yeshkobilov, G.U.Sharazhabov, S.K.Abdurahmonova, R.S. Sobirova, H.M. Mamatqulov, M.X. Abdullayeva, M.M. Maxmadova, M.P. Kudratova, J.T.To‘raqulov, Sh.B.Baxodirova, T.R.Kuznetsova, L.F.Aliyeva, T.I.Paxolyans, L.A.Muxammadiyeva tibbiyot ishida faol qatnashdilar.

  1977 yildan boshlab kafedra mudiri X.M.Mamatqulov hisoblanadi. X.M. Mamatqulov B.N. Valiyev M. Maxmudova, I. Bahodirova, R. Sobirovalar bolalarda pnevmoniya, distrofiyalar, yekssudativ diatez yoki surunkali ovqatlanish buzilishlarida kapillyar o‘tkazuvchanligini qon va siydikdagi aminokislotalarning nisbatini, proteaz faollikni, to‘qimalarning gidrofilligini jarayonlarini o`rganib chiqdilar.

  Bolalar kasalliklari propedevkasi bo‘limi. Bolalar kasalliklari propedevkasi kafedrasi bilan birgalikda (1966 yilda) bir qancha ilmiy ishlar olib borildi (G.U. Sharadjabov, S.X. Abduraxmonov, M.M. Maxmudova) Kafedrada tadqiqot ishlari rahbari (1966 yildan 1973 yilgacha) Z.N.Beknazarova surunkali metabolik kasalliklarining xususiyatlariga bag‘ishlangan fundamental tadqiqotlarni olib borishgan.

  Kafedra xodimlari Z.N.Beknazarova rahbarligida (I.T. Salomov, X.S. Salaxutdinova, L.B. Vagapova, X.N. G‘aniyev va boshqalar) yosh bolalardagi alimentar anemiyaning turli jihatlarini o‘rganganlar. Shunday qilib, Z.P.Beknazarova (1974) O‘zbekiston iqlim sharoitida bolalardagi periferik qon hujayralarining normal nisbati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni taqdim etdi, alimentar-yuqumli anemiya tarqalishini aniqladi, uning etiologiyasini, patogenezini, bir qator organlar va tizimlarning buzilishlarini va boshqalarni aniqladi. Ushbu patologiyaga ega bo‘lgan yosh bolalarda qonda elektrolitlarning siljishini O.K. Aleksandrova (1972), oshqozonning sekretor-fermentativ funksiyasining holatini-G. Kudratova (1975) o`rganib chiqdi.

  Abdulla Hamrayevich Xamrayev 1967 yilda o‘z ustozlari, dotsent B.X. Qoraxodjayev va professor N.A.Mirzoyan rahbarligida "Revmatizmga chalingan bolalarda askorbin kislota almashinuvi va kompleks davolashni tayinlashda undan oqilona foydalanish imkoniyati" mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1964-1874 yillarda kafedra dotsenti bo‘lib ishlagan. 1975 yilda "Ikki yoshgacha bo‘lgan bolalarda turli xil kelib chiqadigan surunkali metabolik kasalliklarining klinik va biokimyoviy xususiyatlari" mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1977 yilda A.X. Xamrayevga professor unvoni berildi. Klinikada yangi tashkil etilgan bolalar kasalliklari propedevtikasi bo‘limida kafedra mudiri bo‘lib ishlagan. Shu bilan birga u SamMI tibbiyot ishlari bo‘yicha prorektori sifatida ishlagan. 1981 yilda bolalar kasalliklari propedevtikasi kafedrasi 1-sonli Samarqand viloyat kasalxonasi bazasiga o‘tkazildi. Uning rahbarligida fan nomzodi ilmiy darajasi uchun 13 ta dissertatsiya himoya qilindi.X.Xamrayevga "O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi" faxriy unvoni berildi (1990). X.S. Saloxitdinova (1968) Revmatizm bilan kasallangan bemorlarda periferik qon va suyak iligi morfologik tarkibidagi o‘zgarishlar; B.X.Valiyev (1969) Revmatizmda mikroyelementlar almashinuvi va mis va temirning bioyelementlari bilan kompleks davolash taktikasi; H.N.G‘aniyeva (1970) Revmatizmda oshqozon osti bezi funksiyasi; X.M.Mamatqulov (1970) kortikosteroidlar bilan revmatizmning faol bosqichida qon koagulyatsiyasini tuzatish; RR Ruziyev (1971) Revmatizmda oqsil almashinuvidagi o‘zgarishlar; DS Mamedova (1972) Revmatizm yepidemiologiyasi va uning klinik kechishi. Bundan tashqari, bolalarning surunkali ovqatlanishini o‘rganish bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar olib borildi. Ushbu yo‘nalishda U.Ye.Yeshkobilov (1971) kasal bolalarda surunkali ovqatlanishning buzilishi va oqsillar va aminokislotalar almashinuvining o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rgangan; GU.Shorajabov (1972) organizmdagi kaliy va natriy miqdorining o‘zgarishi; S.K. Abdurahmonova (1975) Oziqlanish jarayonining aminokislotalar bilan aloqasi. 1979-1988 yillarda kafedrani professor X.M.Mamatqulov boshqargan. 1988 yilda S.K.Abduraxmanova kafedra mudiri etib saylandi. Kafedrada kafedra xodimlaridan dotsentlar M.N.Abdullayeva, B.N.Valiyev, X.N. Lapasov, assistentlar T.R. Kuznetsova, I.B.Baxodirova, M.Sh. Lapasova, M.Sh. P. Kudratova, F.D. Xotamov, T. Ye. Paxalyans, A. I. Suvonqulova, D. T. To‘raqulov, Ye. O. Davronov, Sh.Z. Islomov, L. F. Aliyeva, L. A. .Muxammadiyeva. Sayora Kodirovna Abdurahmonova 1994 yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. Tibbiy ishda ishtirok yetgan kafedra xodimlaridan M.N.Abdullayeva 1995 yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1995 yildan boshlab institut neontologiya kafedrasi mudiri bo`lib ishlagan. 1962 yildan 1997 yilgacha kafedraningetakchi dotsenti B.N.Valiyev 35 yil ishlagan. L.F. Aliyeva yosh bolalardagi kardiopatiya va miokarditning klinik xususiyatlarini o‘rganib chiqdi va amalda davolashni zamonaviy tuzatish usullarini taklif qildi.

  1966 yilda ikkinchi bolalar bo‘limi tashkiletilgan kundan boshlab, SamMI pediatriya fakultetining pediatriya fakulteti kafedrasi o‘z faoliyatini boshladi. Kafedra xodimlaridan dotsentlar I.T. Salomov, R.R. Ro‘ziyev, G.N. Kudratova, S.R. Xursandova, B.A. Inomova tibbiyot ishida faol qatnashdilar; yordamchilar Z.M.Latipova, M.X.Toshpo‘latova, M.R.Rustamov, S.Sh.Umarova, M.R.Mirzayeva, M.M.Muxitdinova.

  Professor Z.N. Beknazarova kafedra mudiri bo‘lib ishlagan. Zebi Nazarovna Beknazarova 1927 yilda Jizzaxda tug‘ilgan. 1950 yilda SamMI tibbiyot fakultetini tugatgandan so‘ng u bolalar kasalliklari kafedrasida klinik rezident, aspirant (Moskvadagi P tibbiyot instituti), assistent, dotsent bo‘lib ishlagan. 1965-1986 yillarda SamMIda pediatriya fakulteti kafedrasi mudiri bo‘lib ishlagan. 1974 yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. Uning rahbarligida 1 ta doktorlik va 10 ta nomzodlik dissertatsiyalari himoya qilindi. Z.N. Beknazarova "O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan shifokor" faxriy unvoniga sazovor bo‘ldi.

Professor Beknazorova Z.N.

  M.N.Abdullaeva, J.T.To'raqulov, T.A.Bobomurodov, M.A.Melieva, D.T.Rabbimova o'tkir pnevmoniya kasalligi bilan kasallangan bolalarda metabolizm, endokrin va immun tizimidagi o'zgarishlarning turli jihatlarini o'rganib chiqdilar va tegishli davolash taktikasini amaliyotga joriy etdilar

  Ushbu davrda dotsentlar R.R.Ro'ziev, G.N.Qudratova, B.A.Inamova, M.M.Toshpo'latova, M.R.Rustamov, L.V.Liberman, M.R.Mirzaeva, M. assistentlardan. M.Muxitdinova, X.N.Norboev, A.K.Nabiev, G.A.Melieva, O.Sh. Shodieva ishladilar.

  Gulsara Najmitdinovna Qudratova 1968-1973 yillarda pediatriya kafedrasida resident bo'lib ishladi va aspiranturada o'qidi, 1973-1984 yillarda assistant bo'lib ishladi. 1975 yilda nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi. G.N.Kudratova 1984 yildan kafedra dotsenti lavozimida ishlagan.

Ro'ziyev Rashid Ro'ziyevich

  R.R. Ro'ziev deyarli 45 yil davomida doimiy ravishda kafedra assistenti, dotsenti bo'lib ishlagan.

  T.A.Bobomuradov 1995-2004 yillarda kafedra mudiri bo'lgan. 1994 yilda nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi. T.A. Bobomuradov klinikada davolash paytida doktorlik dissertatsiyasi mavzusida ilmiy tadqiqotlar olib bordi va 2002 yilda doktorlik dissertatsiyasini muvaffaqiyatli himoya qildi. 2004-2006 yillarda kafedra professori lavozimida bir vaqtning o'zida institut kasaba uyushma qo'mitasi raisi bo`lib ishlagan. 2006 yildan buyon mehnat faoliyatini Toshkent tibbiyot akademiyasida davom ettirmoqda.

Professor T.A.Bobomuratov

  Kafedra negizida davolash fakultetining bolalar kasalliklari kurslarini 2000-2004 yillarda dotsent G.N.Qudratova, 2004-2006 yillarda dotsent T.A.Bobomuradov boshqargan.

  1987 yilda professor X.M.Mamatqulov fakultetning pediatriya kafedrasi mudiri lavozimiga saylandi.

  Hamid Mamatqulovich Mamatqulov 1940 yilda Samarqand viloyatining Jizzax viloyatida tug'ilgan. 1963 yilda Samarqand davlat tibbiyot institutining davolash fakultetini tugatgandan so'ng u pediatriya kafedrasida o'qishni davom ettirdi. 1969-1976 yillarda u ushbu bo'limning assistenti bo'lib ishlagan. 1970 yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi va 1977 yilda dotsent ilmiy unvoniga sazovor bo'ldi.

ProfessorMamatqulovX.M.

  X.M.Mamatqulov 1977-1988 yillarda tibbiyot fakultetining bolalar kasalliklari kafedrasi mudiri, 1988-2012 yillarda fakultetning pediatriya kafedrasi mudiri bo'lib ishlagan.

  1985 yilda "Issiq iqlim sharoitida yosh bolalarda gemostaz tizimidagi o'zgarishlarni davolashning klinik va patogenetik xususiyatlari, diagnostikasi va uslublarini ishlab chiqish" mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi va 1987 yilda professor ilmiy unvoniga sazovor bo'ldi. X.M.Mamatqulov bir vaqtning o'zida 1991-1994 yillarda SamMI pediatriya fakulteti dekani, 1996-2005 yillarda ilmiy ishlar bo'yicha prorektor bo'lib ishlagan.Uning rahbarligida 2 ta doktorlik va 14 ta nomzodlik dissertatsiyalari himoya qilindi. X.M.Mamatqulov 250 dan ortiq ilmiy maqolalar, ko'plab o'quv qo'llanmalari va tavsiyalar muallifi, u vijdonli, kamtarin inson edi.

Dotsent.t.f.d. Muxammadiyeva L.A.

  L.A.Muhammadieva 1987-1990 yillarda u SSSR Tibbiyot fanlari akademiyasining Moskvadagi Pediatriya ilmiy-tadqiqot institutida maqsadli aspiranturada tahsil oldi va 1990 yilda "O'tkir pnevmoniya bilan kasallangan bolalarning geno va fenotipik xususiyatlari" mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1990 yildan 2012 yilgacha u assistent bo'lib ishlagan va 2012 yildan hozirgi kungacha dotsent, tibbiyot fanlari doktori, pediatriya va tibbiy genetika kafedrasi mudiri. 2018 yilda doktorlik dissertatsiyasini muvaffaqiyatli himoya qildi. Uning ixtirosi uchun bir nechta patentlari mavjud, 3 ta monografiya,2 darslik va 112 dan ortiq ilmiy maqolalari nashr etilgan.