Журнал кардиореспираторных исследований 2025. №3
Maqola mavzusi
YURAK ISHEMIK KASALLIGI VA METABOLIK SINDROMNING KEKSA YOSHDAGI BEMORLARDA UZIGA XOS KECHISHI (27-30)
Mualliflar
I.G.Adilova, G.M.Tulaboyeva
Muassasa
Tibbiyot xodimlarini kasbiy malakasini rivojlantirish markazi
Annotatsiya
Metabolik sindrom (MS) yurak-qon tomir kasalliklari, xususan, yurak ishemik kasalligining (YUIK) rivojlanish xavfini oshiradi. Ushbu tadqiqotda 189 nafar keksa yoshli YUIK bilan og‘rigan bemor o‘rganildi va ular MS mavjudligiga ko‘ra 2 guruhga bo‘lindi. Asosiy guruhda (n=125) semizlik (75%), gipertenziya (80%), giperglikemiya (85%) va giperlipidemiya (90%) kabi MS komponentlari yuqori uchrash chastotasiga ega ekanligi aniqlandi. MS komponentlarining jins bo‘yicha taqsimotida ayrim ko‘rsatkichlar bo‘yicha ahamiyatli farqlar kuzatildi (r<0,05). YUIK va MS guruhida nafas qisishi (75%), charchoq (80%), yurak urishlari hissi (40%) kabi shikoyatlar nazorat guruhiga nisbatan sezilarli yuqori ekanligi qayd etildi. 95% ishonchli interval tahlillari asosida shikoyatlar o‘rtasida ishonchli farqlar tasdiqlandi. Ushbu natijalar MS bilan bog‘liq holatlarni erta aniqlash va profilaktik tadbirlarning ahamiyatini ko‘rsatadi.
Kalit so'zlar
yurak ishemik kasalligi, metabolik sindrom, gipertenziya, giperlipidemiya, giperglikemiya.
Adabiyotlar
1. Avelar E., Cloward T.V., Walker J.M. et al. Left ventricular hypertrophy in severe obesity: interactions among blood pressure, nocturnal hypoxemia, and body mass // Hypertension. 2007. Vol. 49(1). P. 34–39. 2. Атабаев Ш.А., Хожиев Ш.И. «Узбекистонда метаболик синдром ва юрак ишемик касалликларнинг долзарблиги,» Тибббиётда замонавий ёндашувлар, 2020. 3. Eckel RH, Grundy SM, Zimmet PZ.The metabolic syndrome. The Lancet, 2005; 365(9468): 1415 – 1428. 4. Reaven GM.Role of insulin resistnce in humn disease. Dibetes, 1988;37 (12): 1595-1607. 5. Grundy SM Metbolic Syndrome: Connecting and Reconciling Cardiovscular and Dibetes Worlds. Journal of the American College of Cardiology, 2006; 47(6) : 1093 – 1100. 6. Alberti KG MM, Zimmet P, Shaw J.The metabolic syndrome: A new worldwide definition, The Lancet, 2005; 366 (941): 1059-1062. 7. Melone M.,Wilsie L., Palyha O. et al. Discovery of a new role of human resistin hepatocyte low-density lipoprotein receptor suppression mediated in part by proprotein convertase subutilisin/Kexin type 9 // J Am Coll Cardiol 2012. Vol. 59(19). P. 1697-1705