Биология ва тиббиёт муаммолари 2025, №4 (163)
Maqola mavzusi
ПОДАГРА ВА ЮРАК ҚОН ТОМИР КАСАЛЛИКЛАРИ КОМОРБИД КEЧУВИДА ҚОН ТОМИР ЭНДОТEЛИЙСИ ФУНКЦИОНАЛ ҲОЛАТИНИ БАҲОЛАШ ВА ДАВОЛАШ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ (194-199)
Mualliflar
Таиров Достон Рустамович, Бердиев Дониёр Ҳасан ўғли
Muassasa
Самарқанд давлат тиббиëт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.
Annotatsiya
Юрак-қон томир касалликлари асосан ўрта ва кекса ёшдаги аҳолига орасида атеросклероз натижасида келиб чиқадиган орган шикастланишининг энг кенг тарқалган туридир.Юрак-қон томир касалликларининг пайдо бўлиши ва сийдик кислотасининг юқори даражаси ўртасидаги яқин боғлиқликни ҳисобга олган ҳолда ва юқори сийдик кислотаси ўткир подагра хуружларининг бевосита сабаби бўлганлиги учун ногиронлик ва ўлим даражаси юқори. Подагра касаллиги ва АГ коморбид кечувида юрак қон томир касаллиги билан оғриган беморлар кўпинча ўткир подагра хуружларини бошдан кечиришади, бу уларнинг аҳволини сезиларли даражада ёмонлаштиради. Шунинг учун подагра ва АГ коморбид кечган ҳолатларда, подагра ўткир хуружларини олдини олиш,эрта назорат қилиш ва фаол даволаш беморнинг аҳволини яхшилашга ва тикланишни рағбатлантиришга ижобий таъсир кўрсатади. Ҳозирги вақтда ўткир подагра хуружлари бўлган юрак қон томир касалликлари билан касалланган беморларни клиник даволаш асосан антиегрегант терапияси, қондаги паст зичликдаги липидларни, хавф омилларини назорат қилиш ва сийдик кислотасини камайтиришга қаратилган. Бироқ, сўнгги йилларда кўплаб далиллар иммун-яллиғланиш атеросклерознинг шаклланиши ва ривожланишида муҳим рол ўйнашини кўрсатмоқда. Шундай қилиб, иммун-яллиғланишга қарши даволаш юрак қон томир касалликларини даволашда янги йўналишга айланади, деб тахмин қилинади.
Kalit so'zlar
подагра, колхицин, эндотелиал дисфункция, юрак қон томир касалликлари.
Adabiyotlar
1. Tairov D.R., Berdiev D.KH. "Gout: Immunological and genetic characteristics of the disease." Volume: 3, Issue: 12, Dec-2024. jour-nals.academiczone.net. 2. Tairov D.R., Berdiev D.KH. "Characteristics of Cardiohemodynamic Disorders in Gout Disease." SCIENTIFIC PROGRESS. Volume 2, Issue 3, 2021. ISSN: 2181-1601. 3. Tairov D.R., Berdiev D.KH. "Medication and Non-Medication Methods to Eliminate Hyperuricemia in Gout." "Science and Education" Scientific Journal. Impact Factor 3.848. May 2023, Volume 4, Issue 5. 4. Tairov D.R., Berdiev D.KH. "Characteristics of Heart Functional Disorders in Gout Disease." Galaxy international interdisciplinary research journal (GIIRJ). ISSN (E): 2347-6915. Vol. 10, Issue 5, May 2022. 5. Tairov D.R., Berdiev D.KH. "Cardiovascular Damage and Metabolic Syndrome Comorbidities in Patients with Gout Disease." 2nd International Congress on Multidisciplinary Studies. Indonesia. February 20th, 2021. conferencepublication.com. 6. Nasonov E.L., Karateev D.E., Satibaldiyev A.M., et al. (2015). 7. Елисеев М.С. Коморбидность при подагре и гиперурикемии: распространенность, причины, перспективы уратснижающей терапии / М.С. Елисеев, А.М. Новикова. – DOI10.26442/00403660.2019.05.000232// Терапевтический архив. – 2019. – Т. 91, № 5. – С. 120–128. 8. Кушнаренко Н.Н. Клиническое значение жесткости сосудистой стенки и центрального аортального давления у мужчин с подагрой / Н.Н. Кушнаренко, М.В. Губанова, А.В. Говорин // Сибирское медицинское обозрение. – 2014. – № 6. – С. 43-47. 9. Кушнаренко Н.Н. Клиническое значение мочевой кислоты, С-реактивного белка в развитии гипертрофии левого желудочка у мужчин с подагрой / Н.Н. Кушнаренко, М.В. Губанова // Сибирский медицинский журнал. – Иркутск. – 2014. – № 8. – С. 41-44. 10. Ризаев Ж. А. и др. Значение коморбидных состояний в развитии хронической сердечной недостаточности у больных пожилого и старческого возраста //Достижения науки и образования. – 2022. – №. 1 (81). – С. 75-79. 11. Ризаев Ж. А., Агабабян И. Р. Связь заболеваний пародонта с острым коронарным синдромом (литературный обзор) //Журнал биомедицины и практики. – 2022. – Т. 7. – №. 4. – С. 252. 12. Ризаев Ж. А., Агабабян И. Р., Исмоилова Ю. А. Мировой опыт работы специализированных клиник по лечению больных с хронической сердечной недостаточностью //Вестник врача. – 2021. – №. 3. – С. 100. 13. Ризаев Ж. А., Мусаев У. Ю. Влияние условий внешней среды на степень пораженности населения стоматологическими заболеваниями //Врач-аспирант. – 2009. – Т. 10. – №. 37. – С. 885-889. 14. Ризаев Ж. А., Хакимова С. З., Заболотских Н. В. Результаты лечения больных с хроническим болевым синдромом при дорсопатии бруцеллезного генеза //Uzbek journal of case reports. – 2022. – Т. 2. – №. 3. – С. 18-25. 15. Ризаев Ж. А., Гафуров Г. А. Влияние общесоматической патологии на стоматологическое здоровье //Пародонтология. – 2017. – Т. 22. – №. 1. – С. 11-14. 16. Ризаев Ж. А., Рузимуротова Ю. Ш., Тураева С. Т. Влияние социально-гигиенических факторов труда и быта на здоровье медицинских сестер //Scientific progress. – 2022. – Т. 3. – №. 1. – С. 922-926. 17. Ризаев Ж. А. и др. Использование светодиодного излучения в стоматологии (обзор литературы) //Stomatologiya. – 2017. – №. 4. – С. 73-75. 18. Ризаев Ж. А., Абдуллаев А. С., Кубаев А. С. Перспективы лечения невритов в комплексе с этилметилгидроксипиридина сукцинат и комбилипен //Современная медицина: новые подходы и актуальные исследования. – 2022. – С. 20-24. 19. Ярмухамедова Н. А., Ризаев Ж. А. Изучение Краткосрочной Адаптации К Физическим Нагрузкам У Спортсменов Со Вторичными Иммунодефицитами //Журнал гуманитарных и естественных наук. – 2023. – №. 6. – С. 128-132. 20. Saito Y, Tanaka A, Node K, Kobayashi Y. Uric acid and cardiovascular disease: A clinical review. J Cardiol. 2021 Jul; 78(1):51-57. 21. Kimura Y, Tsukui D, Kono H. Uric acid in inflammation and the pathogenesis of atheroscle-rosis. Int J Mol Sci. 2021 Nov 17;22(22):12394 22. Prabhakar AP, Lopez-Candales A. Uric acid and cardiovascular diseases: a reappraisal. Post-grad Med. 2024 Aug; 136(6):615-623. 23. Lin KH, Yen FS, Li HL, Wei JC, Hsu CC, Yang CC, Hwu CM. Urate-lowering therapy exerts protective effects against hypertension development in patients with gout. J Hum Hypertens. 2021 Apr; 35(4):351-359 24. Toprover M, Shah B, Oh C, Igel TF, Romero AG, Pike VC, Curovic F, Bang D, Lazaro D, Krasnokutsky S, Katz SD, Pillinger MH. Initiating guideline-concordant gout treatment improves arterial endothelial function and reduces intercritical inflammation: a prospective observa-tional study. Arthritis Res Ther. 2020 Jul 11; 22(1):169. 25. Tairov E.S., Tairov D.R., Solovyev S.K. "Gout: Diagnosis and Treatment." Tashkent, Uzbekistan, 2020.