Биология ва тиббиёт муаммолари 2025, №3 (161)
Maqola mavzusi
ЎПКА СИЛИ БИЛАН КАСАЛЛАНГАН БОЛАЛАР ВА ЎСМИРЛАРДА РУҲИЙ ЎЗГАРИШЛАРНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ (80-83)
Mualliflar
Маматова Наргиза Тоиржоновна, Ашуров Абдувалий Абдухакимович, Абдухакимов Бахромбек Абдувалиевич
Muassasa
1 - Самарқанд давлат тиббиёт университети, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд ш.; 2 - Самарқанд вилояти фтизиатрия ва пулмонология маркази, Ўзбекистон Республикаси, Самарқанд тумани
Annotatsiya
Ўпка силини ўзига хос ҳиссий реакцияларни, хатти-ҳаракатларни келтириб чиқарадиган ва инсоннинг дунёқараши ва воқеликка муносабатини ўзгартириши мумкин бўлган травматик ҳолат сифатида кўриб чиқиш керак. Ҳозирги вақтда беморларни психологик қўллаб-қувватлаш ўпка силини даволаш тизимининг ажралмас элементи сифатида тан олинган. Тадқиқотимизнинг мақсади нафас олиш сили билан оғриган болалар ва ўсмирларнинг шахсий хусусиятларини ва беморларнинг оилаларида ота-оналар ўртасидаги муносабатларнинг хусусиятларини ўрганиш эди. Тадқиқотда 8 ёшдан 17 ёшгача бўлган фаол нафас олиш сил касаллигига чалинган 92 нафар бемор ва 84 нафар соғлом болалар ва ўсмирлар иштирок этди. Уларда беморларнинг ўз-ўзини баҳолашга қаратилган тест методологиясидан фойдаланилди. Шундай қилиб, нафас олиш аъзолари сили билан оғриган болалар ва ўсмирлар соғлом тенгдошларидан ўзига хос психологик хусусиятлари билан сезиларли даражада фарқ қилади: ҳиссий беқарорлик, бошқаларга қарамлик, ўзини ошкор қилиш ва баҳолаш ҳолатларига паст ҳиссий мослашувчанлик, бошқаларга субъектив равишда шубҳали муносабат, алекситимик радикал шахсият, нормаллик кабилар. Нафас олиш тизимининг сил касаллиги ривожланишининг патогенетик жиҳатдан муҳим психологик механизмларини аниқлашни ўз ичига олган ёндашув замонавий жамиятда болалар ва ўсмирларнинг саломатлигини сақлаш билан боғлиқ долзарб муаммоларни ҳал қилиш учун имкониятлар очади.
Kalit so'zlar
нафас олиш сили, болалар ва ўсмирлар, психо-эмоционал ҳолат, ўз–ўзини баҳолаш.
Adabiyotlar
1. Ашуров А. А., Абдуҳакимов Б. А. Қалқонсимон бези патологияси кузатилган беморларда силга қарши даволаш чораларининг оқибатлари //Academic research in educational sciences. – 2022. – Т. 3. – №. 8. – С. 166-173. 2. Ашуров А.А. Силнинг оғир ва сурункали шакллари билан касалланган беморларга паллиатив тиббий ёрдам кўрсатишнинг аҳамияти//Журнал вестник врача. – 2020. – Т. 2. – С. 52-55. 3. Ашуров A., Абдухакимов B. (2022). Особенность течения туберкулеза легких у детей в сочетании с гельминтозом. Журнал кардиореспираторных исследований, 2(3), 69–72. 4. Маматова Н. Т. и др. Влияние улучшения психиче-ского состояния на эффективность лечения женщин, больных туберкулезом органов дыхания //Science and Education. – 2023. – Т. 4. – №. 5. – С. 156-165. 5. Маматова Н. Т. Особенность течения туберкулеза легких у детей в сочетании с гельминтозом //Journal of cardiorespiratory research. – 2021. – Т. 2. – №. 3. – С. 69-72. 6. Ходжаева, С. Влияние туберкулеза легких на психи-ческое состояние подростков //Журнал гепато-гастроэнтерологических исследований. – 2021. – Т. 2. – №. 3.2. – С. 114-117. 7. Abduhakimov B.A.. et al. Ko’p bolali oiladagi bolalarda ko’krak ichi limfa tugunlari silning aniqlanishi va uning kechishi //Science and Education. – 2024. – Т. 5. – №. 2. – С. 69-76. 8. Abduhakimov B.A. Peculiarities of the course of pul-monary tuberculosis in children in combination with clay invasion. Journal of cardiorespiratory research. 2021, vol. 2, issue 1, pp.74-77. 9. Ataxanovna, K.S. The Effectiveness of Short-Term Treatment Regimens In The Treatment Of Drug-Resistant Forms Of Tuberculosis. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 2020, Volume 7, Issue 3, Pages 5236-5240. 10. Mamatova N. T. et al. The role of compliance in the treatment of tuberculosis patients //Science and Education. – 2024. – Т. 5. – №. 9. – С. 119-126. 11. Ризаев Ж. А., Ахророва М. Ш. COVID-19: взгляды на иммунологические аспекты слизистой оболочки рта //International scientific review of the problems of natural sciences and medicine. – 2022. – С. 4-8. 12. Ризаев Ж. А. и др. Нуждаемость лечении заболеваний пародонта у пациентов с системными васкулитами и COVID-19 //Прикладные информационные аспекты медицины. – 2022. – Т. 25. – №. 4. – С. 40-45.