Журнал кардиореспираторных исследований 2025. №2/1
Maqola mavzusi
SАLОMАTLIK HОLАTINI MIKRОЕLЕMЕNTLАR DISBАLАNSI BILАN BОG`LАGАN HОLDА BАHОLАSH (56-60)
Mualliflar
Djurayeva Zilola Aramovna
Muassasa
Samarqand davlat tibbiyot universiteti
Annotatsiya
Atrof-muhit muammolari tufayli bugungi kunda atrof - muhit hayoti uchun zarur bo'lgan mikro va makroelementlarning etishmasligi yoki ortiqcha bo'lishi natijasida hosil bo'lgan "endemik o'simlik kasalliklari" ning ko'payishi kuzatilmoqda. Oziq moddalar tanqisligi uchun atrof-muhit biomonitoringi deyarli barcha mamlakatlarda keng tarqalgan. Insonning biologik muhitida (suyaklar, tishlar, qon, siydik, tupurik, ona suti va boshqalar) mavjud bo'lgan har qanday bioelementni tahlil qilib, uning tanadagi miqdorini aniqlash mumkin. Vaqt o'tishi bilan u turli xil manbalardan: o'simlik suvi, oziq-ovqat, atmosfera havosidan kimyoviy iz elementlarini olish natijasida hosil bo'ladi. Organizmning turli xil biologik muhitidagi kimyoviy elementlarning soni, ularning atrof- muhit ob'ektlaridagi darajasi va organizmning turli kasalliklari o'zaro bog'liq bo'lishi mumkin. Atrof-muhit omillarining biogeokimyoviy va miqdoriy o'zaro ta'siri natijasida inson sog'lig'ining funktsional buzilishlari paydo bo'lishi mumkin. Zarafshon vohasining keskin kontinental geoklimatik omillarining aholi salomatligiga ta'sirini o'rganish amaliy va ilmiy ahamiyatga ega. Shuni ta'kidlash kerakki, insonning kundalik ratsioni iz elementlarini hisobga olmagan holda shakllanadi, buning natijasida ratsiondagi zarur elementlar soni o'zgarib turadi va normaga to'g'ri kelmaydi, bu tanadagi ushbu elementlarning muvozanatiga olib keladi. Shuning uchun epidemiologiyani har tomonlama o'rganish zarur.
Kalit so'zlar
atrof-muhit omillari, mikroelementlar, makroelementlar, kopra, sochlar, kaltsiy, magniy, kompensator iz elementi, maydon.
Adabiyotlar
1. Bobomuratov T.A., Rasulov S.K., Djuraeva Z. A., Samadov A.A., Kuliyev O.A. Nutritional support with products of micronutrients deficiency in the “mother-child” system. International Journal of Pharmaceutical Research.2020. ISSN – 0975-2366, Р. 450-456. 2. Djuraeva Z. A., Rasulov S. K., Mustafakulov I. B., Qurbonova N. S. The Importance of the Study of the Microelement Composition Diet of Children in the Prophylaxis of Microelementosis. International Journal of Psychosocial Rehabilitation. Vol. 24, Issue 04, 2020 Page N. 6889-6892, ISSN: 1475-7192 3. Djuraeva.Z.A., Rasulov S. K., Mustafakulov I.B. Biogeochemical Factors Affecting The Health Conditions Of The Mother And Child. International Journal of Research Vol 7, No 4 (2020): Vol-7-Issue-4-April-2020 Page N. 578-584. 4. Thiеlе DK, Rаlрh J, Еl-Mаsri M, Аndеrsоn СM. Vitаmin D3 Suррlеmеntаtiоn During Рrеgnаnсy аnd Lасtаtiоn Imрrоvеs Vitаmin D Stаtus оf thе Mоthеr-Infаnt Dyаd. J Оbstеt Gynесоl Nеоnаtаl Nurs. 2017 Jаn - Fеb;46(l):135-47. dоi: 10.1016/j.jоgn.2016.02.016. Ерub 2016 Nоv 10. 5. Thоmаs D.W., Hinсhliffе R.F., Briggs С. еt аl. Guidеlinе fоr thе lаbоrаtоry diаgnоsis оf funсtiоnаl irоn dеfiсiеnсy // Brit. J. Hаеmаtоl. – 2013. – Vоl. 161, №5. – Р. 639-648. 6. Агаджанян Н.А., Скальный А.В., Детков В.Ю. Элементный портрет человека: заболеваемость, демография и проблема управления здоровьем нации. Экология человека. 2013. № 11. С. 3–12. 7. Акмальханов Ш.А., Кист А.А., Данилова Е.А.и др. Элементный состав молока коров, получавших с кормами интервенции солевого и порошкового ультрадисперсного железа, по данным нейтронно-активационного анализа. Сб. статей «Аграрная наука− сельскому хозяйству». Барнаул, 2013. Кн. 3. С. 88−91. 8. Ахмеджанова З.И., Жиемуратова Г.К., Данилова Е.А. и др. Макро- и микроэлементы в жизнедеятельности организма и их взаимосвязь с иммунной системой // Журнал теоретической и клинической медицины. ISSN 2019-5853 №1, 2020 С. 16-21.