Doktor axborotnomasi 2025, №4 (121)
Maqola mavzusi
EPIZODIK PARANOID SHIZOFRENIYADA GENDER OMILINING PSIXIATRIYAVIY REABILITATSIYANI OPTIMALLASHTIRISHINING BA’ZI JIHATLARI (23-26)
Mualliflar
B. X. Kalandarov, A. X. Imomov, V. V. Kosolapov, Sh. A. Imomov
Muassasa
RSNPMCPZ Samarqand viloyat boʻlimi, Samarqand, Oʻzbekiston
Annotatsiya
Dolzarbligi. Epizodik paranoid shizofreniya (EPSh)da psixiatriyaviy reabilitatsiyani optimallashtirishda gender xususiyatlarini o‘rganish zamonaviy psixiatriyaning dolzarb muammosi bo‘lib qolmoqda. O‘tkazilgan tadqiqot na tijasida EPSh bilan kasallangan bemorlarning psixiatriyaviy reabilitatsiyasini optimallashtirish darajasiga gender omilining ta’sir darajasi aniqlandi. Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, klinik manzaraning og‘irlik darajasi, kasallikning pro gredient yo‘nalishi va gender omili EPSh bo‘lgan bemorlar uchun psixiatriyaviy reabilitatsiya dasturlarining samara dorligida muhim ahamiyatga ega. EPSh bilan kasallangan ayol va erkak bemorlarda psixiatriyaviy reabilitatsiya tad birlarining samaradorlik darajasida farqlar aniqlandi.
Kalit so'zlar
epizodik paranoid shizofreniya, gender omili, klinikasi, kasallikning kechishi, reabilitatsiya, opti mallashtirish.
Adabiyotlar
1. Abdumo‘minov O.A. Surunkali virusli gepatit bilan qo‘shilgan paranoid shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarning ijtimoiy moslashuvi aspektlari // Samarqand yosh psixiatrlar va narkologlar maktabi. Biomeditsina va amaliyot jurnali.-2022. - No. Maxsus soni. 1.1-P. 9. 2. Agranovskiy M.L. Paroksismal shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarni ijtimoiy va mehnat reabilitatsiyasi // Nevrologiya.-2018.-No. 1.-p. 33-35. 3. Rasulov A.R. Statsionar davolanayotgan shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarni psixiatrik reabilitatsiya qilish sa maradorligi // Zhurn. S.S.Korsakov nomidagi nevrologiya va psixiatriya.-2021.-jild. L21.- № 2.-P. 13-17. 4. Pashkovskiy V.E. va boshqalar. Turli kasalxonaga yotqizish ko‘rsatkichlari bilan paranoid shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarning ijtimoiy moslashuv ko‘rsatkichlarining qiyosiy tahlili // Ijtimoiy va klinik psixiatriya.-2017.-T. 27, No 3.-B.19-25 5. Mirzaev A.A. Paroksismal shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarning masofaviy ijtimoiy-mehnat prognozi//, Cand. Sci. (tibbiyot) diss. Toshkent.-2011-24-yillar. 6. Petrova N.N. Shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarning remissiyasi va reabilitatsiyasining klinik va funktsional xususiyatlari // Nevrologiya byulleten.-2020.-LII, No 2-P. 33-39. 7. Gordeeva E.A. va boshqalar. Tipik va atipik antipsikotiklar bilan kombinatsiyalangan terapiya yordamida paranoid shizofreniyani davolashning farmakologik jihatlari. // Nevrologiya axborotnoma.-2018. -jild L, No 2.- B. 107-109. 8. Volkov A. N. Shizofreniyani davolash va reabilitatsiya qilish amaliyotida psixososyal yondashuvlar: zamonaviy tendentsiyalar // Tabiiy fanlarning dolzarb muammolari: Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya materiallari. - M., 2015. - B. 168-174. 9. Fokeeva E. S. Shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarni psixososyal reabilitatsiya qilish // Oltoy davlat universiteti yosh olimlarining ishlari, Barnaul, 2016. - No 13. - P. 232-234. 10. Privalova. E.A. Shizofreniya bilan og‘rigan bemorlarni reabilitatsiya qilish muammosi// Psixiatriya: ruhiy salomat likni saqlashning zamonaviy tendentsiyalari: Ivanovning ilmiy maqolalari to‘plami. davlat tibbiyot akademiyasi, 2017. B. 49-52. 11. Primysheva. E.N. Psixotravmatik omillar ta’siridan keyin paydo bo‘lgan paranoid shizofreniya bilan og‘rigan ayollarni psixoprofilaktikasi va reabilitatsiyasining dolzarbligi to‘g‘risida // Tavrichesky Psixiatriya jurnali. - 2017. - jild. 21, № 4 (81). 57-64-betlar. 12. Skokou M. Shizofreniya bilan og‘rigan bemorlar uchun kognitiv reabilitatsiya: moderativ omillar, strategiyalar va natijalarning hikoyaviy sharhi // Eksperimental tibbiyot va biologiyadagi yutuqlar. - 2023. - jild. 1423. B. 193-199. —DOI: 10.1007/978-3-031-31978-5_17. 13. Oyelade O. O. Shizofreniya bilan og‘rigan shaxslarni psixo-ijtimoiy reabilitatsiya qilish: ko‘rib chiqish protokoli // Tizimli sharhlar. - 2022. - jild. 11, Iss. 1. - Art. 32. - DOI: 10.1186/s13643-022-01901-y. 14. Pena J. Shizofreniyada kognitiv reabilitatsiya orqali funktsional takomillashtirish mexanizmlari // Psixiatriya tadqiqotlari jurnali. - 2018. - jild. 101. - B. 21–27. - DOI: 10.1016/j.jpsychires.2018.03.002. 15. Spaulding W. D. Shizofreniya spektrida bilishni davolash: psixiatrik reabilitatsiya konteksti // Shizofreniya xabar nomasi. - 2016. - jild. 42, qo‘shimcha. 1. - P. S53–S61. - DOI: 10.1093/schbul/sbv163.