Журнал кардиореспираторных исследований 2025. №4


Тема статьи

SURUNKALI OBSTRUKTIV O‘PKA KASALLIGI VA KAMQONLIKNING BIRGA KELISHI VA DAVOLASH TAMOYILLARI (58-61)

Авторы

Mamatkulova Feruza Xaydarovna

Учреждение

Samarqand davlat tibbiyot universiteti

Аннотация

Surunkali obstruktiv o‘pka kasalligi (SOO‘K) tizimli yallig‘lanishning namoyon bo‘lishi va kasallikning kechishini kuchaytiruvchi omil hisoblanadi. Eritropoetin va enteral temirni qo‘llash orqali davolash samaradorligini oshirish. Chekishning ko‘payishi va yuqumli kasalliklar tufayli o‘limning kamayishi tufayli butun dunyo bo‘ylab SOO‘K ning tarqalishi ortib bormoqda. Ba’zi hududlarda yog‘och, o‘t yoki boshqa organikmateriallar kabi bioyoqilg‘idan keng foydalanish ham SOO‘K ning tarqalishiga yordam beradi. SOO‘K dan o‘lim darajasi tibbiy yordam ko‘rsatilmagan mamlakatlarda sog‘liqni saqlash qulayroq bo‘lgan mamlakatlarga qaraganda yuqori bo‘lishi mumkin. 2024 yilda SOO‘K butun dunyo bo‘ylab 4,3 million kishining o‘limiga sabab bo‘ldi va bu butun dunyodagi o‘limning uchinchi asosiy sababchisiga aylanmoqda. COVID-19 pandemiyasi SOO‘K bilan og‘rigan bemorlar uchun alohida xavf tug‘dirdi. SOO‘K va COVID-19 bilan og‘rigan bemorlarda o‘lim darajasi SOO‘K bo‘lmagan bemorlarda 16% ni tashkil etdi (3).

Ключевые слова

urunkali obstruktiv o‘pka kasalligi; temir tanqisligi anemiyasi; eritropoetin, ateroskleroz, yurak ishemik kasalligi.

Литературы

1. Chuchalin A.G. Standarti po diagnostike i lecheniyu bolnix xronicheskoy obstruktivnoy boleznyu legkix. M.: Atmosfera; 2005. 2. Ovcharenko S.I. Xronicheskaya obstruktivnaya bolezn legkix: realnaya situatsiya v Rossii i puti yeye preodoleniya. Pulmonologiya. 2011; (6): 69—72. 3. Sinopalnikov A.I. Novoye v farmakoterapii xronicheskoy obstruktivnoy bolezni legkix — predotvrasheniye obostreniy zabolevaniya (fokus na roflumilast). Klin. med. 2014; (2): 57—64. 4. Ovcharenko S.I., Kapustina V.A. Osobennosti xronicheskoy obstruktivnoy bolezni legkix u jenshin. Consilium Medicum. 2010; (6): 5—13. 5. Provotorov V.M., Ulyanova M.I. Genderniye aspekti XOBL s sindromom anemii. Vestnik novix meditsinskix texnologiy. 2012; (2): 196— 7. 6. Dvoretskiy L.I. Anemiya u bolnix XOBL: komorbidnost ili sistemnoye proyavleniye Pulmonologiya. 2012; (2): 5—11. 7. Silverberg D.S., Mor R., Tia Weu M., Schwartz D., Schwartz I.F., Chernin G. Anemia and iron deficiency in COPD patients: prevalence and the effects of correction of the anemia with erythropoi-esis stimulating agents and intravenous iron. BMC. Pulm. Med. 2014; 14: 24. 8. Sinden N.J., Stockley R.A. Chronic obstructive pulmonary disease: an update of treatment related to frequently associated comorbidities. Ther. Adv. Chron. Dis. 2010; 1 (2): 43—57. 9. Shorr A.F., Doyle J., Stern L., Dolgister M., Zilberberg M.D. Anemia in chronic pulmonary disease: epidemiology and economic implications. Curr. Med. Res. Opin. 2008; 24: 1123—30. 10. Kollert F., Müller C., Tippelt A., Jörres R.A., Heidinger D., Probst C. et al. Anaemia in chronic respiratory failure. Int. J. Clin. Pract. 2011; 65: 479—86. 11. Boutou A.K., Karrar S., Hopkinson N.S., Polkey M.I. Anemia and survival in chronic obstructive pulmonary disease: a dichotomous rather than a continuous predictor. Respiration. 2013; 85: 126—31. 12. Martinez-Rivera C., Portillo K., Munoz-Ferrer A., Martinez-Ortiz M.L., Molins E., Serra P. et al. Anemia is a mortality predictor in hospitalized patients for COPD exacerbation. COPD. 2012; 9: 243—50. 13. Markoulaki D., Kostikas K., Papatheodorou G., Koutsokera A., Al-chanatis M., Bakakos P. et al. Hemoglobin, erythropoietin and systemic inflammation in exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Intern. Med. 2011; 22: 103—7. 14. Rhodes C.J., Wharton J., Howard L., Gibbs J.S., Vonk-Noordegraaf A., Wilkins M.R. Iron deficiency in pulmonary arterial hypertension: a potential therapeutic target. Eur. Respir. J. 2011; 38: 1453—60. 15. Unger E.F., Thompson A.M., Blank M.J., Temple R. Erythropoiesis-stimulating agents: time for a reevaluation. N. Engl. J. Med. 2010; 362: 189—92. 16. Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. 2013. Available at: http:// www.goldcopd.org. 17. Krishnan G., Grant B.J., Muti P.C et al. Association between anemia and quality of life in a population sample of individuals with chronic obstructive pulmonary disease. BMCPulm. Med. 2006; 6: 23.