Biomeditsina va amaliyot jurnali, 2022 №4


Subject of the article

ASSESSMENT OF FACTORS FOR THE DEVELOPMENT OF RICKETS AND THE CONSEQUENCES OF PERINATAL DAMAGE TO THE NERVOUS SYSTEM IN YOUNG (193-199)

Authors

SHARIPOV Rustam Xaitovich Tibbiyot fanlari doktori, dotsent RASULOVA Nodira Alisherovna Tibbiyot fanlari nomzodi, assistent Samarqand Davlat tibbiyot universiteti

Institution

Самарқанд Давлат тиббиёт университети

Abstract

Maqsad: Erta yoshdagi bolalarda raxit va asab tizimining perinatal shikastlanishiga olib keluvchi omillarning o'rganish orqali ushbu patologiyalarning oldini olishning eng yaxshi variantlarini topish. Material va metodlar: Premorbid kasalliklar va postneonatal o'limni kamaytirish maqsadida erta yoshdagi 466 nafar bolalarda raxit va kamqonlikning oldini olish bo'yicha ishlar olib borildi. Natijalar: Tadqiqotlar natijasida bolalarning 28,9% raxit belgilari borligi aniqlandi. Bundan tashqari bolalar tomonidan bo’lgan omillaridan, bular: bolalarning qon zardobida 25 (OH) D3 ning pastligi (78,3%), hayotning birinchi yilida D vitamini bilan raxitning oldini olishning yo'qligi (68,9%), teztez uchraydigan o'tkir respirator virusli infektsiyalar (49,4%), toza havoda yetarli darajada, ya’ni 20 daqiqadan kamroq vaqt davomida bo'lmaslik (38,6%), bolaning tug'ilish vaqti (kuz-qish davri) (32,4%), perinatal omillar (32,1%), bolaning tug'ilgandagi vazni 3500 g dan ortiq bo’lishi (24,7%). Shu bilan birga, erta tug'ilish, kalsiy va fosforning past darajasi, neyrosonografiya paytida miya qorinchalarining kengayishining namoyon bo'lishi kabi omillar aniqlandi, erta yoshdagi bolalarda kasallanish uchun xavf omillarining shakllanishiga kamroq hissa qo'shgan va 9,2±1,3%, 24,0±2,0%, 17,2±1,7% va 14,4±1,7% ni tashkil etgan. Onalar tomonidan raxitning paydo bo'lishining asosiy xavf omillari homiladorlik davrida D vitaminining yetishmasligi (85,2%), homiladorlik paytida ratsional ovqatlanmaslik (59,0%), homiladorlik davrida temir tanqisligi kamqonligi (62,0%), uy bekalari bo’lishlari (48,5%), 1-homiladorlik davridagi onaning yoshligi (54,1%) va tug'ishning asoratlanganligi (47,8%), homilador ayollarning toksikozi atigi 13,7%ni tashkil qilgan. Xulosa. Raxitning rivojlanishiga moyil bo'lgan eng keng tarqalgan omillar bolalar va ularning onalarining noratsional ovqatlanishi, profilaktika maqsadida o’z vaqtida D vitamini preparatlarini bermaslik va toza havoda sayr qilishning yetarli bo’lmaganligi, terapevtik mashqlar va massaj qilish orqali profilaktika choralarining yo'qligi edi. Shu bilan birga, raxit ko'pincha asab tizimining perinatal shikastlanishi, tez-tez nafas organlarining virusli kasalliklariga chalinishiga moyilraxitning oldini olish bo'yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqish, uni D vitamini bilan davolashga differentsial yondashuv zarurligini taqozo etadi. Kalit so'zlar: raxit, asab tizimining perinatal shikastlanishining oqibatlari, bolalar, omillar

Key words

Kalit so'zlar: raxit, asab tizimining perinatal shikastlanishining oqibatlari, bolalar, omillar

Literature

1. Агейкин В.В. Рахит // Медицинский научный и учебно-методический журнал.- №4.- 2001.- С. 23-38 2. Алишеровна Р.Н., Собирович Р.А. ВИТАМИН D И ЕГО ВЛИЯНИЕ НА РАЗВИТИЕ РАХИТА У ДЕТЕЙ //British View. – 2022. – Т. 7. – №. 1. 3. Аминзода Н.Х., Ахмедова Д.И., Гафуров Б.Г. Критерии компенсации гипертензионного синдрома у детей первого года жизни с перинатальным поражением ЦНС // Рос. педиатрич.журнал.- №4.- 2003.-С.15-18 4. Антипкин Ю.Г. Антенатальная профилактика рахита витамином Д при беременности // Вопр.охраны матер. и детства.- №5. -1984.- С. 33-37 5. Антонов А.Г. Диагностика и терапия критических состояний у новорожденных // В кн.: Руководство по безопасному материнству. М: Триада-Х.- 1998.- С. 344-373 6. Антонов А.Г. Принципы интенсивной терапии неврологических нарушений у новорожденных // В кн.: Ю.И.Барашнев «Перинатальная неврология».- Наука 2001. 7. Антипкин Ю.Г. Патогенетические аспекты клинических проявлений и нарушений фосфорно-кальциевого обмена при рахите // Педиатрия.-1986.-№4.-с.12-16 8. Бадалян Л.О., Медведев М.И. Неонатальные судороги // Журнал невропатол. и психитр. -1991.- 91:1:- С. 30-34 9. Расулова Н. и др. Взаимосвязь факторов риска развития рахита с уровнем 25 (он) d 3 в сыворотке крови у детей //Журнал вестник врача. – 2017. – Т. 1. – №. 1. – С. 41-44. 10. Расулова, Н. А., Расулов, А. С., Шарипов, Р. Х., Ахмедова, М. М., & Ирбутаева, Л. Т. (2020). Современные взгляды на изучение факторов риска развития рахита с помощью уровня 25 (он) д в сыворотке крови у детей. Вопросы науки и образования, (13 (97)), 86- 92. 11. Шарипов Р.Х. Рахит. Современный взгляд на профилактику и лечение. (учебнометодическое пособие для врачей, клинических ординато