Biomeditsina va amaliyot jurnali, 2022 №5


Subject of the article

NON-INVASIVE DIAGNOSIS OF FUNCTIONAL CHANGES IN THE GASTRIC UNDER THE INFLUENCE OF ENERGY DRINKS (166-177)

Authors

Yusupova A. Nargiza, Oripov S. Firdavs

Institution

Samarkand State Medical Institute

Abstract

Maqsad: Energetik ichimliklar ta`sirida oshqozondagi funksional o`zgarishlarni laborator tekshiruv metodlari yordamida baholash. Tekshiruv usullari: Tajriba tana vazni 130 ± 20 g oraliqda bo'lgan 30 ta uch oylik erkak jinsli oq kalamushlarda o'tkazildi. Eksperemental model olish uchun hayvonlarga «Gorilla» energetik ichimligi (EI) plastik zond orqali 4,8,12 hafta davomida intragastral yuborildi. Zardob namunalari ajratib olingach IFA tekshiruvi o`tkazilishigacha muzlatgichda -20 ° C da saqlandi. Zardobdagi pepsenogen I va II, CA-74-2 o'sma markerning - laborator tekshiruvlari Rossiyada ishlab chiqarilgan, maxsus immumoferment analiz (IFA) uchun mo`ljallangan to'plamlari yordamida o`tkazildi. Olingan natijalari: O'tkir zaharlanishda yani 4 xafta davomida EI iste`mol qilgan guruhdagi kalamushlar qon zardobida PGI ning o'rtacha konsentratsiyasi 4,96 mkg /l. Bu muddat davomida EI ist`emol qilgan kalamushlarda PGII ning o'rtacha konsentratsiyasi 2,18 mkg/l va PGI/PGII nisbati o'rtacha 2,69 ni tashkil qildi. Shu bilan birga, bu uchta ko'rsatkich EIni surunkali ist`emol qilgan kalamushlarda keskin kamayganligini ko`rishimiz mumkin: 8 hafta davomida EI qabul qilgan guruhdagi hayvonlar qon zardobidagi PGI darajasi 4,19 mkg/l ga, PGII 1,76 mkg/l ga va PGI/ PGII nisbati 2,41 ni tashkil qildi. EI ni 12 hafta davomida- surunkali iste`mol qilgan kalamushlarda qon zardobidagi pepsinogen I 2,78 mkg/l ga, pepsinogen II 1,22 mkg/l ga va PGI/PGII nisbati 2,2 gacha kamaydi. CA 74-2 onkomarkeri darajasi 4 hafta davomida EI iste'mol qilgan kalamushlarda 0,2-4,02 Ed/ml oralig'ida bo'ldi. 8 hafta davomida EI iste`mol qilgan kalamushlarning qon namunalarida onkomarker darajasi 1,36-5,38 Ed/ml oralig'ida va 12 hafta davomida EI ta'sir qilganda esa o'sma markerlarining darajasi 2,1-24,15 Ed/ml oralig'ini tashkil qildi. Faqat 12 hafta EI iste`mol qilgan kalamushlarda 1 (9%) holatda 24,15 Ed/ml gacha ko'tarildi. Xulosa. Shunday qilib, umuman olganda, PG darajasini aniqlash oshqozon shilliq qavatidagi atrofik yoki geperasid xolatlarda o'zgarishlar mavjudligining ishonchli belgisidir. So'nggi yillarda, qo'shimcha ravishda, pepsinogenlarning past darajasi oshqozon saratoni rivojlanishining prognozi bo'lishi mumkinligi tasdiqlandi. Shuni hisobga olish kerakki, qon zardobida onkomarker CA74-2 ni o'rganish, bu EI ning ta'sirida oshqozon morfofunksional xolatini aniqlashga yordam beradi. Bu oshqozon shilliq qavatidagi o'zgarishlarning ko'rsatkichlaridan biri bo`lib, oshqozon shilliq qavatining saratondan oldingi holatini aks ettirishi mumkin. Ushbu yondashuv aholi o'rtasida saraton oldi kasalliklarining aniqlashning noinvaziv usuli bo`lib, skrinig jarayonida muhim ahamiyatga ega, ularni keyingi tekshirish bosqichlariga saralab beradi.

Key words

enzyme immunoassay; pepsinogen, blood serum; rat; stomach.

Literature

Белковец А.В. и соав. Oпыт неинвазивной диагностики атрофического гастрита в текущей клинической практике. //Бюллетень со рамн, том 33, № 4, 2013. С.71-76. 2. Белковец А.В. и соав. Неинвазивная диагностика фенотипа гастрита в клинической практике: анализ первой тысячи исследованний. //Экспериментальная и клиническая гастроэнтерология // выпуск 115 № 3 2015. C.26-30. 3. Зайцева А.А., Богданова Т.М. «Онкологические аспекты органов желудочно-кишечного тракта» ФГБОУ ВО «Саратовский государственный медицинский университет имени В. И. Разумовского Минздрава России, [Электронный ресурс] –URL: bogtanmih@mail.ru 4. Джураев М.Д., Худайбердиева М.Ш. Роль серологического опухоль-ассоциированного маркера СА-72-4 при ранней диагностике рецидива рака желудка. //Сибирский онкологический журнал. 2009. Приложение № 2. С. 63. 5. Решетников О. В., Курилович С. А., Рагино Ю. И., Молчанова А. Р., Сорокина Н. Н., Кротов С. А., Кротова В. А. Использование иммуноферментного анализа для выявления уровня пепсиногенов в крови. //Гастроэнтерология экспериментальная и клиническая №5/2013, C. 26-30. 6. Решетников О.В. и соав. Физиологическое и клиническое значение пепсиногенов желудка. // Клиническая медицина. № 3, 2014. C. 26-30. 7. Шалыгин Л.Д., Р.А. Еганян. Энергетические напитки — реальная опасность для здоровья детей, подростков, молодежи и взрослого населения. Часть 1. Состав энергетических напитков и влияние на организм их отдельных компонентов. //Профилактическая медицина, 1, 2016 10.17116. С. 56-63. 8. Mubarak R. Effect of Red Bull energy drink on rats’ submandibular salivary glands (light and electron microscopic study). //American Journal of Science, 2012, 8(1): P.366-372. 9. Raeesa A. Mohamed, Aly M. Ahmed, Tahani Ahmad Al-Matrafi, Ali H. AlRoalle, Musaad A. Alfayez, Deema M. Al-Okaiel, Ahmed F. El Fouhil, Muhammad Atteya, Energy drinks induce adverse histopathological changes in gastric and duodenal mucosae of rats //International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5(2) 2018, Pages: 81-89. 􀁔􀁛􀁡􀁟􀁘􀁗􀁛􀁩􀁛􀁠􀁓􀀃􀁕􀁓􀀃􀁓􀁟􀁓􀁞􀁛􀇜􀁥􀀃􀁙􀁦􀁣􀁠􀁓􀁞􀁛􀀃􀀃􀂬􀀃􀀃􀁙􀁦􀁣􀁠􀁓􀁞􀀃􀁔􀁛􀁡􀁟􀁘􀁗􀁛􀁩􀁛􀁠􀁮􀀃􀁛􀀃􀁢􀁣􀁓􀁝􀁥􀁛􀁝􀁛􀀃􀀃􀂬􀀃􀀃􀀉􀀎􀀔􀀑􀀍􀉮􀀋􀀃􀀎􀀅􀀃􀉸􀀈􀀎􀀌􀀄􀉖􀀈􀉹􀀈􀀍􀀄􀀃􀉮􀀍􀉖􀀃􀀏􀀑􀉮􀉹􀀓􀀈􀉹􀀄 №5 | 2022 177 10. Samloff M.I. // Gastroenterol. 1975. V. 69. P. 1196– 1200. 11. Samloff M.I. // Gastroenterol. 1982. V. 83. P. 204–209. 12. Sipponen P. // J. Clin. Gastroenterol. 2001. V. 32. P. 196–202. 13. Satoru T., Akira I., Hiroshi Y., Yuhkoh K. Serum Pepsinogen Levels in Normal and Experimental Peptic ulcer Rats Measured by Radioimmunoassay. // Chem. Pharm. Bull. 35 (4 )1515-1522(1987) / P.1015-1023. 14. Nargiza Yusupova, Oripov Firdavs, Eshqobilova Surayyo. Influence of energy drinks on individual systems of the human body //International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE) DOI:10.9756/INTJECSE/V14I5.899 ISSN: 1308-5581 Vol 14, Issue 05 2022/ P. 7176-7184 15. Nargiza Yusupova, Oripov Firdavs. Energy drinks. the composition of energy drinks and the effect on the body of their individual components /tjm - Tematics journal of Microbiology ISSN 2277-2952 Vol-6-Issue-1-2022/https://doi.org/10.5281/zenodo.6464588/P. 24-35/