Biomeditsina va amaliyot jurnali, 2022 №3


Subject of the article

FORMING AND IMPROVING A HEALTHY LIFESTYLE AMONG STUDENTS OF HIGHER EDUCATIONAL INSTITUTIONS (181-199)

Authors

RIZAYEV Jasur Alimdjanovich, YuLDOShEVA Shaxnoza Avazovna, MAMASOLIEVA Shoxista Abdugapparovna

Institution

Samarqand davlat Tibbiyot universiteti

Abstract

Maqsad: Talabalarning sog'lom turmush tarzining tarkibiy qismlarini baholash va tahlil qilish va shu asosda universitet talabalarining o'quv jarayoniga sog'liqni saqlashni tejaydigan texnologiyalarni joriy etish bo'yicha yondashuvlarni aniqlashdan iborat. Аbstrakt. Sogʼlom turmush tarzi zamonaviy taʼlimning yeng muhim masalalaridan biri, ayniqsa, pedagogika mutaxassisliklari talabalari uchun. Maqolada ushbu jarayonning zarurligi, uning dolzarbligi, muammoni psixologik va pedagogik adabiyotlarda oʼrganish haqida soʼz boradi. Maqolada sogʼliqning qo’yidagi asosiy tarkibiy qismlari ochib berilgan: jismoniy, psixologik va xulqatvor komponentlari; talabalarning sogʼlom turmush tarzini shakllantirishning motivatsion jihatlari va psixologik-pedagogik shartlari. Bulardan tashqari, maqolada talabalar uchun sogʼlom turmush tarzini shakllantirish muammosi tahlil qilingan. Yoshlar sogʼligʼining yomonlashuviga hozirgi yondashuv sogʼlom turmush tarzi va izlanishlar uchun ijobiy turtki yaratishning yangi usullarini izlashga undaydi. Shu sababli, talabalarni sogʼligʼini saqlash va mustahkamlash, qadriyat yoʼnalishlarini shakllantirish, ularning sogʼlom turmush tarzi muhimligini anglash, sogʼliqni saqlashni tejovchi texnologiyalarni joriy yetish oliy oʼquv yurtlarini modernizatsiya qilishning zamonaviy bosqichining ustuvor vazifalari boʼlishi kerak. taʼlim muhiti, bu jarayon, yoshlar uchun martaba va hayot muvaffaqiyatlariga yerishishning muhim tarkibiy qismi sifatida. Tadqiqot usullari: nazariy (ilmiy va uslubiy adabiyotlarni tahlil qilish, shuningdek, talabalarda sog'lom turmush tarzini shakllantirish bo'yicha tadqiqotlar), empirik (pedagogik kuzatish, maqsadli ta'lim). Xulosa. Oliy ta’lim muassasalri talabalari, jumladan, nibbiyot oliygohi talabalarining ongida soglom turmush tarzi to’grisidagi bilimlarni yanada rivojlantirish hamda shakllantirish darslari jarayonida ularning valeologik malakalarini oshirishga qaratilgan sog'lom turmush tarzini shakllantirishning pedagogik metodologiyasini ishlab chiqish va joriy etish yoshlar(talabalar) salomatligida uchrayotgan bir qancha muammolarni bartaraf etishning eng samarali vositalaridan biridir (salomatlikni yaxshilash, sog‘lom turmush tarzi darslari tashkillashtirish). Pedagogik tamoyillar majmuasini (individuallashtirish, o'quv jarayonining o'zgaruvchanligi, “Talabalar turar joyi salomatlik haftaliklari” grafigi, yuklama,) tuzish va tadbiq etish, sog’lom turmush tarzi to’grisidagi bilim va ko’nikmalarni rivoshlantirish hamda yanada oshirish orqali sog'lom turmush tarzi parametrlari va talabalarning ijtimoiy moslashuvi, hamkorlik qilish, o'quvchilarning fikrlashini, faolligini va mas'uliyatini rag'batlantirish) va ularni amalga oshirish uchun shart-sharoitlarni yaratish o'qituvchilarining yuqori darajadagi valeologik kompetentsiyasini shakllantirish) hisobiga amalga oshiriladi

Key words

sogʼlom turmush tarzi, sogʼliq, sogʼlom turmush tarzining usullari va shakllari, sogʼlom turmush tarzining asosiy tarkibiy qismlari: muvozanatli ovqatlanish, jismoniy faollik, tana umumiy gigienasi, qattiqlashish, yomon odatlardan voz kechish.

Literature

1. Amosov N. M. (2009). Thinking about health. Moscow. 2. Витун, Е.В. Формирование готовности к здоровому образу жизни у студентов нефизкультурных вузов на основе ценностных ориентаций : автореф. дис. ... канд. пед. наук / Витун Е.В. - Магнитогорск, 2007. - 18 с. 3. Гиря, А.В. Ориентация на здоровый образ жизни как основа воспитательного процесса в современной школе / А.В. Гиря, Н.В. Фисунова // Педагогическое мастерство и педагогические методики : материалы V Междунар. науч.-практ. конф. (Чебоксары, 20 сент. 2015 г.) / редкол.: О. Н. Широков [и др.]. - Чебоксары, 2015. - № 3 (5). - С. 328-330. 4. Зиновьев, Н.А. Активность студентов в соблюдении принципов здорового образа жизни / Н.А. Зиновьев // Ученые записки университета имени П.Ф. Лес-гафта. - 2012. - № 12 (94). - С. 73-77. 5. Зиновьев, Н.А. Валеолого-педагогическое сопровождение занятий физической культурой как средство формирования здорового образа жизни у студентов технического вуза / Н.А. Зиновьев // Ученые записки университета имени П.Ф. Лесгафта. - 2013. - № 5 (99). - С. 58-62. 6. Зароднюк Г.В Ларионова М.Н. Основы здорового образа жизни студента: Основы здорового образа жизни студента: учеб. пособие для студентов технических вузов / Г.В. Зароднюк, .Н. Ларионова. - СПб. : Изд-во Политехнич. ун-та, 2016. -26 с. 7. Исабаева М. М. Инновацион таълим муҳитида соғлом турмуш тарзи кўникмаларини таркиб топтириш технологияси //Современное образование (Узбекистан). 2016, №10. 8. Кудинов Сергей Михайлович.Здоровый образ жизни: основные принципы и рекомендации врачей/ https://komarichi.brkmed.ru/article/zdorovyj-obraz-zhizni-osnovnyeprincipy-i-rekomendacii-vrachej/ 9. Manzheley I. V. (2007). Environment-oriented approach in physical education: monograph Tyumen: Tyumen State University Publishing House. 10. Орзиев З.М., Рахматова М.Р., Жалолова В.З., Кличова Ф.К. Критерии эффективности уровня знаний студентов, приобретенных интерактивными методами обучения //«Дневник казанской медицинской школы» 2019, июнь С 38-42. 11. Орзиев З.М., Рахматова М.Р., Жалолова В.З. Влияние интерактивных методов обучения на формирование уровня клинических знаний // Вестник Международного Университета Кыргызстана 2018, 3, 163-167. 12. Oliynyk, N. M., Kravets, N. Y., Pokryshko, O. V., & Yelahina, N. I. (2020). THE ROLE OF HIGHER EDUCATION IN THE FORMATION OF STUDENTS’ HEALTHY LIFESTYLE. Медична Освіта, 2, 96–102. https://doi.org/10.11603/me.2414-5998.2020.2.11158 13. Ориентация на здоровый образ жизни и его значение в социальной адаптации у студентов технического вуза / Н.А. Зиновьев, А. А. Зиновьев, М.В. Купреев, П.Б. Святченко // Ученые записки университета имени П.Ф. Лесгафта. -2015. - № 11 (129). - С. 270-274. 14. Раҳматова Мархабо Расуловна “Талабалар орасида соғлом турмуш тарзини тарғиб этувчи тўгараклар ташкил этишнинг устуворлиги” //Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» №1 – январь-февраль (47) 2021 15. Ульянов, Д.А. Влияние физкультурно-оздоровительной деятельности на формирование у студентов потребности в здоровом образе жизни / Д. А. Ульянов, Т. Г. Коваленко, А. П. Шкляренко // Теория и практика физической культуры. - 2013. - № 6. - С. 40-41 16. Сторчак П.В. ОСНОВНЫЕ ОШИБКИ ПИТАНИЯ СТУДЕНТОВ / СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ФОРМИРОВАНИЯ ЗДОРОВОГО ОБРАЗА ЖИЗНИ У СТУДЕНЧЕСКОЙ МОЛОДЕЖИ Сборник научных статей по материалам I Республиканской научно- практической конференции с международным участием Минск, 15 марта 2017 г.-33-36 стр. 17. Ш.А. Мамасолиева, Н.А. Мамасолиева Оценка психосоматическое здоровье и психосоматическое заболевание профессорско-преподавательского состава вузов – Меридиан-Научный электронный журнал, 2020 - elibrary.ru.№6(40) стр.78-80. 18. Shelton G. M. (2010). Living by the rules of health. Separate nutrition is the basis of longevity. Moscow. Mir Zdorovya, 2, 3-9. 19. Талабаларда соғлом турмуш тарзи маданиятини шакллантириш бўйича услубий тавсиялар/ Тошкент иррирация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш мухандислари институти /Тошкент – 2018 20. Maxammatkulova Iroda Nodirovna Game as a method of teaching english in primary school//ОБРАЗОВАНИЕ И НАУКА В XXI ВЕКЕ.-2021.-№16.-с. 106-109 21. Gulyamova Madina Yakubovna , Iroda Nodirovna Mahammatkulova , Rakhimov Nodir Mukhammadievich , Murodov Shahzod Tokhirjon oglu. Theoretical Basis for Talented Students of Higher Educational Institutions// International Journal on Integrated Education// Volume 4, Issue 10, Oct 2021. P.39-41 22. Мадина Якубовна Гулямова, Ирода Нодировна Махамматкулова, Нодир Мухаммадиевич Рахимов, Шахзод Тохиржон Оглы Муродов КОНЦЕПТУАЛЬНЫЕ ОСНОВЫ ОДАРЕННОСТИ У СТУДЕНТОВ ВЫСШИХ УЧЕБНЫХ ЗАВЕДЕНИЙ // Scientific progress. 2021. №6. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/kontseptualnye-osnovyodarennosti-u-studentov-vysshih-uchebnyh-zavedeniy (дата обращения: 11.06.2022).